Welzijns- en preventiespecialist Mensura lanceert in ons land de allereerste applicatie waarmee werknemers zelf hun rugklachten kunnen verlichten en beheersen. SelfBack is een AI-gestuurde en wetenschappelijk onderbouwde app die op basis van vragenlijsten en data van je smartphone gepersonaliseerde oefeningen en begeleiding aanbiedt. “De app stimuleert werknemers met persoonlijke oefenschema’s en gamification om rugklachten vanaf de eerste symptomen aan te pakken”, klinkt het bij Mensura.

Nooit waren er zoveel werknemers met rugklachten in ons land. In 2019 had nog zo’n 8% van de werknemers last van rugpijn, eind 2023 is dat al bijna één op tien (9,74%). 11,5% van de aanvragen voor re-integratietrajecten in datzelfde jaar zijn gelinkt aan rugklachten. Dat blijkt uit cijfers die Mensura, de grootste specialist in preventie en welzijn op het werk in ons land, heeft verzameld bij 320.000 werknemers. Oorzaken zijn onder meer (zware) fysieke arbeid in bepaalde sectoren, te weinig afwisseling in houding en beweging, en een gebrek aan gezonde lichaamsbeweging naast het werk.

De nieuwe tool SelfBack die Mensura op de Belgische werkvloeren introduceert, moet organisaties helpen hun ergonomiebeleid nog meer op de individuele nood van elke werknemer toe te spitsen. Het is meteen de eerste wetenschappelijk gevalideerde app tegen rugpijn in ons land, die goedgekeurd is door het RIZIV en de Belgian Back Society.

“De aangepaste ergonomiewetgeving, die in mei van dit jaar in voege ging, verplicht werkgevers om ergonomie een nog belangrijkere plaats in het welzijnsbeleid te geven. Fysieke klachten, waaronder rugklachten, zijn dan ook een grote bron van uitval en verzuim. ​ ​ Wanneer je bij beginnende klachten een goed uitgebalanceerd oefenprogramma volgt, kan je rugpijn in veel gevallen de kop in drukken zonder medicatie of therapie. Ergonomische verbeteringen van de werkplek zijn vaak de eerste prioriteit bij bedrijven, maar niet altijd onmiddellijk mogelijk. Met Selfback zetten organisaties hun werknemers zelf aan het stuur van hun herstel, met praktische tips en advies op maat.” verklaart Gerrit Pollentier, hoofd ergonomie bij Mensura.

AI-tool als extern geweten

SelfBack is een van oorsprong Deense tool, die al met succes in Scandinavië en het Verenigd Koninkrijk werd geïntroduceerd, als onderdeel van medische behandeltrajecten voor mensen met rugklachten. Via een app op de smartphone geven werknemers aan welke (beginnende) rugklachten ze hebben. Op basis van de input stelt SelfBack zelf een oefenprogramma op. Het AI-gestuurd programma op basis van Case Based Reasoning (CBR) past het trainingsschema wekelijks aan.

“SelfBack werkt als een extern geweten van werknemers. De app geeft je elke dag een melding met de oefeningen die je moet doen om te werken aan je herstel. Zo helpt de app je richting een dagelijkse routine met verschillende soorten oefeningen die de pijn verzachten en onder andere zorgen voor meer stabiliteit, mobiliteit en kracht. Deze app vertaalt specifiek de medische internationale richtlijnen rond rugklachten in de praktijk: het zelf leren managen van de klachten staat centraal. Rugklachten hebben meerdere oorzaken, dus wordt niet alleen ingezet op het fysieke aspect. Door zo snel mogelijk zelfmanagement te ondersteunen bij beginnende klachten, wordt de kans op chronische last en verzuim beperkt.” aldus Gerrit Pollentier.

Net als bij heel wat sportapps en fitnesstrackers zit er bovendien een spelelement in. Via zogenaamde ‘gamification’ stel je bijvoorbeeld stappendoelen en beweegtargets in. Dat zorgt ervoor dat werknemers intrinsiek gemotiveerd blijven om aan hun herstel te werken.

Zowel voor beeldschermwerkers als arbeiders

SelfBack heeft bewezen effecten als aanvulling op het ergonomiebeleid bij productiebedrijven, waar arbeiders zware fysieke activiteit verrichten, en in ondernemingen met veel beeldschermwerkers, die doorheen de dag (te) weinig bewegen. De app is bovendien toegankelijk in 8 talen: naast Nederlands, Frans en Engels kan je ook een oefenprogramma in het Duits, Arabisch, Zweeds, Deens en Noors volgen.

Tijdens een pilootfase test Mensura Selfback uit bij verschillende bedrijven. Op basis van de feedback die dat oplevert, ambieert Mensura Selfback verder uit te bouwen met een nog grotere focus op de werkcontext en preventie.