Nieuwkomers krijgen hierdoor niet alleen minder betaald maar zijn ook minder tevreden over hun job. Bovendien verdringen ze de laaggeschoolden op de arbeidsmarkt. De helft van de mensen die buiten de EU geboren en hoger opgeleid is, werkt onder zijn niveau (cijfers 2017). Een signaal voor de Vlaamse sociale partners van de SERV en de kansengroepen om de erkenning van buitenlandse diploma’s te herbekijken. Eén digitaal loket en meer automatische erkenningen moeten nieuwkomers toelaten hun diploma’s sneller in te zetten bij de zoektocht naar werk.

Danny Van Assche, voorzitter Commissie Diversiteit bij de SERV: “Door de krapte op de arbeidsmarkt hebben we iedereen nodig om de vele openstaande vacatures in te vullen. Hoe vlotter een erkenningsprocedure voor buitenlandse studiebewijzen kan lopen, hoe sneller deze nieuwkomers aan de slag kunnen op hun niveau. Naast een toegankelijkere erkenning moet de overheid ook inzetten op een snelle authenticiteitsverklaring van diploma’s want werkgevers willen soms alleen zeker weten dat het diploma echt is vooraleer ze een nieuwkomer aanwerven.”

Vandaag moeten nieuwkomers voor de erkenning van kwalificaties en competenties bij verschillende diensten aankloppen:

– NARIC (National Academic and professional Recognition and Information Centre) beslist over de erkenning van buitenlandse studiebewijzen in de zoektocht naar werk; 
– universiteiten en hogescholen beslissen over eerder verworven competenties en kwalificaties om studieduurverkorting aan te vragen bij het verder studeren;
– beroepsspecifieke erkenningsinstanties beslissen over de toegang tot een geregelementeerd beroep zoals arts, advocaat …

Er is veel verwarring bij nieuwkomers, begeleiders en werkgevers over hoe ze buitenlandse diploma’s, competenties en kwalificaties in Vlaanderen kunnen laten erkennen. Door alle informatie te bundelen in één loket moet de erkenningsprocedure sneller en efficiënter kunnen verlopen. In dit digitale tijdperk is het niet meer dan normaal dat een elektronisch dossier wordt aangemaakt waarin de status en de resultaten van de erkenningsprocedure te zien zijn. Individuele aanvragen kunnen nu enkel schriftelijk.

Online precendentendatabank

De sociale partners en de kansengroepen vragen om zoals in Nederland een overzicht te geven van hoe eerdere erkenningsaanvragen afgelopen zijn. Zo kan een nieuwkomer snel zien wat in het verleden beslist is voor de meest gangbare studiebewijzen. Ook voor de werkgever is dit een pluspunt want hij krijgt snel een geloofwaardige indicatie van de waarde van iemands studiebewijs zonder de hele procedure te moeten afwachten.
Het zou minstens mogelijk moeten zijn om een erkenning van een studiebewijs door Vlaanderen automatisch ook voor de Franse of Duitstalige gemeenschap te laten gelden en vice versa. Nu is dat niet het geval. Het Brussels Gewest nam dit voornemen op in haar recente regeerakkoord. Aan Vlaanderen, Wallonië en de Duitstalige gemeenschap om deze uitgestoken hand te aanvaarden.
Ook binnen de EU zou zo’n automatische erkenning mogelijk moeten zijn. Vlaanderen is een voortrekker om deze wederzijdse erkenning van niveaugelijkwaardigheid te realiseren maar voorlopig willen niet alle lidstaten mee.

Authenticiteitsverklaring

Volgens een recente studie van het HIVA blijkt dat zeven op de tien aanvragers een diploma- erkenning (zeer) belangrijk vinden om met vertrouwen te solliciteren. HR-professionals hechten daar vaak minder belang aan omdat ze eerder op basis van competenties dan diploma’s aanwerven. Als het diploma doorweegt, willen ze vooral snel weten of het voorgelegde diploma echt is. Daarom vragen de sociale partners en de kansengroepen ook een procedure te voorzien om snel na te gaan of het studiebewijs authentiek is en behaald is aan een erkende hogeschool of universiteit.

Opstap naar erkenning voor gereglementeerde beroepen

De erkenning van buitenlandse studiebewijzen blijkt voor één groep essentieel. Nieuwkomers met een diploma van buiten de EER (Europese Economische Ruimte) die een gereglementeerd beroep zoals arts, verpleger … in ons land willen uitoefenen, moeten eerst een erkenning van het diploma aanvragen. Hoewel er al inspanningen gedaan zijn, kunnen de procedures van NARIC en de beroepsinstanties nog beter op elkaar afgestemd worden. Soms zijn bv. beëdigde vertalingen nodig, soms niet. Ook de wachttijd durft op te lopen. Bij de erkenning van een diploma verpleegkunde duurt het vaak verschillende maanden vooraleer de nieuwkomer zich kan registreren bij de FOD Volksgezondheid. In een sector waar het personeelsgebrek nijpend is, gaat er zo veel talent en ervaring verloren.
Om alles sneller te doen gaan zou NARIC tot slot een studiebewijs kunnen erkennen op voorwaarde dat nog een aantal opleidingsonderdelen of stage gevolgd worden. Belangrijk is dan dat de beslissing van NARIC bindend is en er meteen een doorverwijzing volgt naar de universiteiten of hogescholen om de opleiding af te werken.

Bron: SERV