“Gelukkig wordt bij mij niet gestaakt. Of toch?” Hoe ga je als werkgever om met een stakingsaanzegging in telewerktijden? “De oplossing is dat er op voorhand een soort registratie is van wie werkwillig is, of wie niet. Je wilt als werkgever vermijden dat het bedrijf plat ligt, zonder te weten wie nu effectief staakte. Er zijn bedrijven die vragen dat de stakers zich melden: wie niks laat weten, wordt verondersteld te werken. Er zijn bedrijven die vragen wie werkwillig is. Beide systemen kunnen, zolang de vrijheid gegarandeerd is” verklaart Jan Vanthournout van SD Worx.

We adviseren alleszins om alle medewerkers te informeren dat er op 29 maart een staking is, mogelijks met hinder bij openbaar vervoer of op de weg. Vandaar:

• een duidelijk oproep te doen, dat uw medewerkers alle moeite doen om toch tijdig op het werk te geraken, indien zij terplekke moeten zijn,
• omwille arbeidsorganisatie en de continuïteit, een oproep te doen om de werkwilligheid te registreren via (emailadres), voor de correcte uitbetaling van het loon;
• dit geldt ook voor wie die dag telewerkt.

Deze communicatie is niet alleen nuttig voor de praktische organisatie van het werk op de stakingsdag. Er zijn ook een paar juridische redenen voor.

Welke juridische beslissing moet de werkgever vooraf nemen?

Bij een staking zou een werkgever zich kunnen beroepen op het wetsartikel waarbij het recht op een gewaarborgd dagloon wordt uitgeschakeld.

“Bij een staking moet u als werkgever op voorhand ook juridische knopen doorhakken, nl. of er gewaarborgd loon is of niet (voor de werkwilligen die niet of niet tijdig het werk kunnen aanvatten).” Jan Vanthournout van SD Worx vervolgt: “De werkwillige toont zich natuurlijk wel bereid en geëngageerd om te werken. Het kan verstandig zijn dat sowieso te honoreren. Indien men hen niet aan het werk zet en/of gewaarborgd dagloon betaalt, hebben zij geen inkomen voor die dag. De werkgevers moeten er niet op rekenen dat de werkwilligen -die geen loon kregen- een werkloosheidsvergoeding zullen krijgen van de RVA. De kans is klein aangezien de RVA zal oordelen dat de werknemer zelf belanghebbende partij is bij de staking. Een pragmatische en respectvolle oplossing is daarom een registratie op te zetten, zinvol werk te voorzien en dit op te volgen, i.p.v. de werkwilligen te straffen met het inhouden van het loon.”

Wat als de werkwilligen minder gemakkelijk kunnen werken, zelfs van thuis uit?

“Op de eerste plaats moet de werkgever de werknemers wel aan het werk zetten indien dat mogelijk is. De bepaling over gewaarborgd dagloon is alleen maar nodig indien de werknemer onmogelijk het werk kan aanvatten of verderzetten. En wat is “onmogelijk”? Dat is alleszins iets anders dan minder makkelijk of rendabel. De regel is dat de werkgever de werkwillige werknemer aan het werk moet zetten, eventueel met een aangepaste taakinhoud. Dit kan wat gezien worden als het juridisch equivalent van de verplichting van de werknemer om zich op dit vlak ook wat flexibel op te stellen. Hou er rekening mee dat, na de staking, de stakers en werkwilligen collega’s zijn die samen verder moeten,” adviseert de expert sociale relaties van SD Worx.

Wat betekent dit nu voor een telewerker?

“Een telewerker is altijd op de plaats van het werk… én hij “kan” werken. Maar het is zeker mogelijk dat het die dag allemaal wat minder lukt, als je bepaalde collega’s niet kan bereiken. Mogelijk zijn er dan andere taken die dan extra aandacht kunnen krijgen (administratie…). De leidinggevende kan dit best anticiperen en achteraf naar de output polsen van die dag. Ook hier is een goed overleg en communicatie op voorhand, bijvoorbeeld over het specifieke takenpakket, de sleutel. Men moet immers vermijden dat werkwillige werknemers geen passend werk krijgen, waardoor de loonkost zonder productie nog extra druk zet op de organisatie.”

Wat met tijdelijke werkloosheid en staking?

Als er reeds tijdelijke werkloosheid in de firma lopende of aangevraagd is vóór de aankondiging van de staking, zal de tijdelijke werkloosheid primeren. Het is uiteraard niet de bedoeling om enkel voor de stakingsdag tijdelijke werkloosheid om een andere reden in te roepen. Dan is er sprake van misbruik.

Voor de perioden van tijdelijke werkloosheid die na de stakingsaanzegging worden meegedeeld, zal de RVA rekening houden met de chronologie, als er sprake is van samenloop. Het werkloosheidsbureau bevoegd voor de exploitatiezetel van het bedrijf beoordeelt of er effectief sprake is van een samenloop met stakingsacties.

Er is geen sprake van samenloop als er geen staking is in het bedrijf of de sector. In dat geval zal de tijdelijke werkloosheid wel aanvaard worden, ook al is de mededeling verstuurd na de stakingsaanzegging.
Als er dus wel samenloop is, zal er geen uitkering tijdelijke werkloosheid zijn en primeert de staking.
Let op ! In geval van tijdelijke werkloosheid overmacht corona valt de verplichting weg om een voorafgaandelijke mededeling van de reden werkloosheid te doen aan de RVA tot en met 31/3/2021. Maar een eventuele samenloop zou nog steeds door het bevoegd werkloosheidsbureau kunnen beoordeeld worden.