7 op de 10 ondernemers ervaart regelmatig tot zo goed als altijd stress. Dat blijkt uit een bevraging van hr-dienstengroep Liantis bij 1.061 ondernemers. 69,1% geeft aan dat ze regelmatig tot zo goed als altijd stress ervaren. 68% ervaart ook vaak tot zo goed als altijd vermoeidheid. “Onder meer de stijgende grondstofprijzen, materiaaltekorten en personeelsproblemen zorgen voor die extra stress”, vertelt expert Karel Van den Eynde van Liantis.

Begin april 2022 vroeg hr-dienstengroep Liantis aan 1.061 Belgische ondernemers in welke mate ze last hadden van psychosociale problemen zoals stress, vermoeidheid of het gevoel dat het soms allemaal teveel is. 69,1% rapporteerde regelmatig tot zo goed als altijd stress, en 68% regelmatig tot zo goed als altijd vermoeidheid. 6 op de 10 ondernemers heeft dan weer regelmatig tot zo goed als altijd het gevoel dat het allemaal teveel is.

Het is een opvallende vaststelling omdat ondernemers vorig jaar – na het crisisjaar 2020 – opnieuw minder psychosociale problemen meldden. Zo rapporteerde in 2020 75,9% dat ze regelmatig tot zo goed als altijd stress hadden, zakte dat aantal in 2021 naar 58,8% om nu opnieuw te pieken tot 69,1%. Volgens expert zelfstandige ondernemers Karel Van den Eynde van Liantis verbaast deze nieuwe piek niet. “Momenteel ervaren ondernemers opnieuw een zeer moeilijke situatie door onder meer de stijgende grondstofprijzen, materiaaltekorten en personeelsproblemen. Bovendien hadden ze gehoopt om na de coronacrisis opnieuw vol vooruit te kunnen gaan, maar door de huidige problemen lukt dat niet. En dat creëert een enorme moedeloosheid.”

War for talent

Vooral de grote personeelsproblemen spelen een rol in het psychosociaal welzijn van ondernemers. “Voornamelijk ondernemers die aangeven dat ze met een personeelstekort kampen, zeggen dat ze regelmatig tot zo goed als altijd stress ervaren (76,6%). Niet voldoende personeel vinden, zorgt dus echt voor kopzorgen. Bovendien gaan ondernemers dan net zelf harder werken om dat personeelstekort op te vangen, en dat zorgt voor een grote vermoeidheid”, aldus Karel Van den Eynde.

“En als ze dan toch de nodige mensen vinden, komen daar nog eens de bezorgdheden bovenop van de stijgende loonkosten. Dat maakt soms dat ze aarzelen om de stap naar een aanwerving te zetten. Nochtans kan een sociaal secretariaat altijd helpen om de best mogelijke oplossing te vinden. Zo kunnen ze mee zoeken naar de best mogelijke oplossing voor de ondernemer in kwestie. Maar kort gezegd: de ‘war for talent’ is reëel en zorgt voor veel bijkomende stress bij ondernemers.”

Vooral jonge ondernemers

Bovendien blijkt uit de Liantis-bevraging dat het vooral de jonge ondernemers zijn die momenteel stress rapporteren. Bij de 18- tot 30-jarigen is dat maar liefst 88,9%, hoog boven het gemiddelde van 69,1%. “Jongeren hebben natuurlijk minder reserves opgebouwd terwijl ze net zware startinvesteringen deden. Daarnaast moeten ze hun klantenbestand nog opbouwen en consolideren. Voor hen is die onzekerheid dus véél groter en dat toont zich in de cijfers. Als de inkomsten, bijvoorbeeld door de stijgende prijzen dan beginnen tegen te vallen, is het logisch dat ze in hun situatie stress ervaren”, vertelt Karel Van den Eynde.

Uit de bevraging komen er ook enkele kleine, regionale verschillen naar boven in Vlaanderen. Zo rapporteren ondernemers uit West-Vlaanderen (76,3%) het meest dat ze regelmatig tot altijd last hebben van stress. In andere provincies zoals Antwerpen (67,4%), Oost-Vlaanderen (65,3%) en Vlaams-Brabant (62,4%) ligt dat wat lager. Bij Limburg is dat met 60,% het minst van de Vlaamse provincies. Verder onderzoek moet uitwijzen wat die regionale verschillen mogelijk kan verklaren.

“Spreek over psychosociaal welzijn”

Liantis roept dan ook op om stress bij ondernemers bespreekbaar te maken. “Het is iets dat we al langere tijd aankaarten, in het verleden onder meer met het project De Veerkrachtige Zelfstandige, samen met UNIZO. Toch merken we dat ondernemers niet makkelijk naar buiten komen met problemen zoals slapeloosheid, vermoeidheid en stress. Psychosociaal welzijn blijft nog te vaak taboe, terwijl erover praten zeker kan helpen”, aldus Van den Eynde. “Zo bestaan er ondernemerscoaches die met ondernemers over hun uitdagingen praten én op zoek gaan naar oplossingen die zowel hun persoonlijke situatie als die van hun onderneming vooruithelpen.”

Bron: Liantis