ManpowerGroup publiceert voor de zevende keer zijn arbeid- of ‘workforce’ wereldranglijst. Die index vergelijkt de marktomstandigheden om medewerkers (vast en flexibel) aan te werven, aan te trekken en te behouden in 76 landen wereldwijd. Daartoe gingen de experten van ManpowerGroup met de fijne kam door niet minder dan 200 relevante factoren voor de arbeidsmarkt, en dat binnen vier categorieën: de beschikbaarheid van arbeid, de arbeidskost, het wettelijk kader en de productiviteit. Op wereldschaal landt België op de 34e plaats (op 76), in de EMEA-regio staat ons land op plaats 21 (op 40). Dat is een stijging van 20 plaatsen ten opzichte van de vorige editie.

In een digitaal gestuurde wereldeconomie bepalen gekwalificeerde talenten de groei van de bedrijven en de economie. De concurrentie, de economie en de regelgeving blijven in snel tempo evolueren, terwijl nieuwe technologiegolven een vraag naar nieuwe vaardigheden creëren. In het complexe en onvoorspelbare handelsklimaat van vandaag, dat door de COVID-crisis alleen maar versnelt, openen de technologische veranderingen nieuwe mogelijkheden voor bedrijven om te groeien en waarde te creëren, op voorwaarde dat zij over de gekwalificeerde arbeidskrachten beschikken om vandaag en morgen competitief te blijven.

Nieuwe uitdagingen voor bedrijven en HR-verantwoordelijken

Enkele cijfers die ManpowerGroup wereldwijd heeft verzameld (*), geven een beter inzicht in de uitdagingen waarmee bedrijven in het algemeen en HR-verantwoordelijken in het bijzonder geconfronteerd worden: 93% van de mensen vindt dat de gezondheidscrisis hun beroepsleven ingrijpend heeft veranderd. 48% van de werknemers zou na de coronacrisis gedeeltelijk willen telewerken, tegenover 30% vóór de pandemie. 32% van de organisaties doet een beroep op flexibele oplossingen ter vervanging van hun vast personeel om kosten te besparen. 89% van de werknemers wil hun vaardigheden verbeteren of voordeel halen uit loopbaanbegeleiding. 8 op de 10 streven ook naar een beter evenwicht tussen werk en privé.

Net als het Bruto Nationaal Product (BNP), dat de omvang en prestaties van een economie meet, is de Total Workforce Index™ (TWI) een maatstaf voor de prestaties van de arbeidskrachten in een specifieke markt. Deze index is gebaseerd op een rigoureuze methodologie en een unieke berekeningsformule die de analyse van meer dan 200 criteria mogelijk maakt binnen vier categorieën: de beschikbaarheid van arbeid, de arbeidskost, het wettelijk kader en de productiviteit. Het gaat om informatie gepubliceerd door internationale organisaties zoals de Wereldbank, de OESO of het World Economic Forum, of om gegevens die wereldwijd werden verzameld door ManpowerGroup. Concreet meet de Total Workforce Index de aantrekkelijkheid van de arbeidsmarkten en de arbeidskrachten in 76 landen wereldwijd. Daartoe analyseert het de aanwervingsvoorwaarden, de aantrekking, de ontwikkeling en het behoud van het talent (vast en flexibel) dat bedrijven nodig hebben om te groeien. Het land met de hoogste score op deze index wordt beschouwd als het land met de meest aantrekkelijke arbeidsmarkt.

In de nasleep van de gezondheidscrisis heeft een groeiend aantal werkgevers wereldwijd bij hun beoordeling van de arbeidsmarktprestaties meer de nadruk gelegd op de mogelijkheden om te telewerken. In de nieuwe editie van de index van ManpowerGroup is deze dimensie van telewerken opgenomen, waarbij factoren worden beoordeeld als de beschikbaarheid van telewerkers, de toegang tot technologie en de prestaties van de communicatiemiddelen, de beheersing van cyberveiligheidsrisico’s of de kwaliteit van kinderopvangvoorzieningen of de integratie van deze dimensie in het personeelsbeleid.

De Verenigde Staten op de eerste plaats wereldwijd, en Ierland in de EMEA-regio.

De Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland, Canada, Ierland en het Verenigd Koninkrijk voeren de wereldranking voor 2020 aan, terwijl in de EMEA-regio Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Zweden en Denemarken op de eerste plaatsen staan. Op wereldschaal landt België in deze ranking op de 34e plaats (op 76), in de EMEA-regio staat ons land op plaats 21 (op 40). Dat is een forse stijging van 20 plaatsen op de wereldranking en van 11 plaatsen op de EMEA-ranking.

Vergeleken met andere Europese landen staat België met zijn 34e plaats in de wereldranking ver achter het Verenigd Koninkrijk (5e), Koninkrijk (5e), Nederland (6e), Japan (12e), Zwitserland (14e), Duitsland (15e), het Groothertogdom Luxemburg (18e), Spanje (25e), maar vóór Frankrijk (39e), Italië (47e) of Polen (48e). Ook vermeldenswaardig zijn India (40e), Marokko (52e), China (55e), Indonesië (60e), Brazilië (61e), Rusland (63e) en Vietnam (66e).

België: sterktes en zwaktes

“België zet een grote stap vooruit in onze ranglijst van arbeidskrachten, zowel wereldwijd als in Europa. Deze stijging is vooral te danken aan de goede prestaties op de criteria betreffende telewerk, die in deze nieuwe editie werden toegevoegd,” verklaart Philippe Lacroix, Managing Director van ManpowerGroup BeLux. “In deze post-covid arbeidswereld zullen investeerders een multifactoriële benadering moeten hanteren om de aantrekkelijkheid van een arbeidsmarkt te beoordelen en kunnen de arbeidskosten niet langer het enige beoordelingscriterium zijn. Toch blijft dit criterium negatief wegen op België, net als het onvoldoende aantal beschikbare arbeidskrachten door een tekort aan talent of de activiteitsgraad, die nog steeds te laag is. Ons land staat ook op de 46e plaats als het gaat om het criterium ‘gemakkelijk zakendoen’, wat bevestigt dat de regelgeving en de administratieve complexiteit investeerders afremmen.”

Anderzijds benadrukt het rapport van ManpowerGroup de kwaliteit van de Belgische arbeidskrachten. Dat blijft de belangrijkste troef van ons land: het percentage hoogopgeleide werknemers (46,8% – een stijging), het aantal specialisten in R&D per 1000 (16,61 – een stijging) en het aantal werknemers met professionele kennis van het Engels (60%). Ook andere criteria zijn positief, zoals de gendergelijkheid op de arbeidsmarkt.

Nieuwe uitdagingen op de arbeidsmarkt

Volgens ManpowerGroup zal de arbeidswereld snel blijven veranderen, waardoor bedrijven hun HR-strategie moeten afstemmen op hun bedrijfsstrategie. De HR-specialist heeft in zijn wereldwijde analyse van de arbeidskrachten vastgesteld dat in de vier geanalyseerde domeinen grote uitdagingen op til zijn:

– Beschikbaarheid van vaardigheden: de veroudering van vaardigheden moet aangepakt worden en er moet voor gezorgd worden dat de arbeidskrachten niet alleen de nodige digitale vaardigheden kunnen verwerven, maar ook de soft skills die nodig zijn om autonoom te telewerken. Vergrijzing en migratie blijven ook factoren die de aantrekkelijkheid van arbeidsmarkten op de lange termijn beïnvloeden.

– Arbeidskosten: druk op de lonen in de essentiële sectoren (gezondheidszorg, logistiek, enz.), en druk die verwacht wordt op de rentabiliteit van de ondernemingen gedurende de hele herstelperiode na de coronacrisis.

– Regelgevingskader en wetgeving: de arbeidsmarkten moeten verder worden gemoderniseerd om in te spelen op de veranderingen in de productie- en dienstverleningsmodellen in een geglobaliseerde wereld, het regelgevingskader moet worden ontwikkeld en nieuwe vormen van werk in het kader van de gig economy (freelancers, consultants, enz.) moeten beter worden geïntegreerd.

– Productiviteit: de toenemende impact van de communicatietechnologieën in een hybride arbeidswereld waarin kantoorwerk en telewerk harmonieus naast elkaar zullen moeten bestaan, de noodzaak om de juiste mix te vinden tussen verschillende vormen van arbeid (vast, flexibel, gig economy) afhankelijk van de activiteit en de strategie van het bedrijf.

Bron: ManpowerGroup enquête : The Future for Workers by Workers, 2020