Op 1 augustus 2009 ratificeerden België en Vlaanderen het VN-Verdrag voor de rechten van personen met een handicap. Naar aanleiding van het voortgangsrapport dat België in augustus 2019 moet aanleveren maakt de Commissie Diversiteit de balans op voor Vlaanderen; wat is reeds gerealiseerd en werden de bezorgdheden en aanbevelingen van het VN-comité in acht genomen? De commissie is positief over de maatregelen, in uitvoering en in ontwikkeling, in de domeinen Werk en Sociale Economie. Toch zijn er volgens de commissie een aantal zaken die beter kunnen.

De Commissie Diversiteit hecht veel belang aan een globaal en sluitend arbeidscontinuüm waarin alle personen met een arbeidshandicap een volwaardige plaats kunnen verwerven. Zij moeten daarom, naast de bijzondere tewerkstellingsondersteunende maatregelen, ook voldoende toegang krijgen tot (bestaande) reguliere maatregelen. Daarnaast vraagt de commissie om ondernemerschap bij personen met een arbeidshandicap te faciliteren en te stimuleren. Dit is belangrijk in het kader van het recht op vrij gekozen werk voor iedere persoon. Tot slot moet verder worden ingezet op ‘redelijke aanpassingen’ op de werkvloer.

Tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap 
De Belgische overheid slaagt er niet in om in haar eigen diensten de tewerkstellingsdoelstellingen voor personen met een handicap te behalen, stelde het VN-comité vast. De Commissie Diversiteit adviseerde dit jaar al enkele keren over de actuele situatie in Vlaanderen. Daaruit bleek dat ook de Vlaamse overheid haar streefcijfer niet haalt. Nochtans verlaagde zij dit streefcijfer in 2014 van 4,5% naar 3%. De Vlaamse lokale besturen realiseren gezamenlijk wel de vooropgestelde 2% tewerkstelling maar meer dan één derde van de besturen heeft nog géén personen met een arbeidshandicap in dienst (of rapporteert daar niet over). De commissie vindt het belangrijk dat overheden ambitieuze streefcijfers vooropstellen met een groeipad naar evenredige arbeidsdeelname. Daarnaast herhaalt zij haar vraag naar een gepaste en uniforme definitie overheen alle beleidsniveaus en naar duidelijkheid over registratiemethodes. Het VN-comité vroeg tot slot passende maatregelen om ook in de privésector het recht op werk voor personen met een handicap te waarborgen. Om te kunnen beoordelen of dit voldoende gerealiseerd is in Vlaanderen vraagt de commissie een betere monitoring van de kmo-portefeuille, met het oog op evaluatie en eventuele bijsturing.

Monitoring en onderzoek
Het VN-comité signaleerde dat er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn over personen met een handicap. Ook de Commissie Diversiteit hecht veel belang aan een degelijke monitoring van de arbeidsmarktpositie van personen met een arbeidshandicap en aan een onderbouwde onderzoeksagenda rond dit thema. Zij pleit er daarom voor om de monitoring rond handicap structureel in te bedden in de werking van de Vlaamse statistische autoriteit en vraagt om meer indicatoren in kaart te brengen.

Vrouwen met een arbeidshandicap
Tot slot uitte het VN-comité zijn bezorgdheid over de mogelijkheid van meervoudige discriminatie bij vrouwen met een arbeidshandicap. In Vlaanderen nam de werkzaamheidsgraad van deze groep toe en verkleinde de kloof met mannen. Andere cijfers tonen dan weer dat er toch nog mechanismen spelen die ervoor zorgen dat vrouwen met een arbeidshandicap moeilijker (opnieuw) aansluiting vinden tot de arbeidsmarkt. Zo zijn vrouwen bijvoorbeeld vaker langdurig ziek. Om de werkzaamheidsgraad van deze vrouwen verder te verhogen is het belangrijk om inzicht te verwerven in de achterliggende oorzaken van deze mechanismen. De Commissie Diversiteit pleit daarom voor een betere monitoring van en onderzoek naar de arbeidsmarktpositie van deze groep.

Bron : SERV – Commissie Diversiteit