In de strijd tegen het coronavirus is een snelle vaccinatie momenteel de beste strategie. De vaccinatiecampagne heeft al wat tegenslagen gekend, maar als de vaccins op tijd geleverd (blijven) worden, heeft elke Belg boven de 18 jaar een eerst prik gekregen tegen 1 juli, zo vertelde minister Beke op zondag in De Zevende Dag. Edelhart Kempeneers, medisch directeur bij Attentia, stelt dat het vaccineren nog sneller kan: de overheid zou een beroep kunnen doen op de interne en externe preventiediensten van bedrijven.

Nu de bewoners van zorgcentra en eerstelijnshulpverleners bijna allemaal het vaccin hebben gekregen, valt overal in ons land bij 65-plussers en risicopatiënten een oproepingsbrief in de bus om zich de komende weken naar een vaccinatiecentrum te begeven voor een prik. Aan het huidige tempo zal het echter nog heel lang duren vooraleer de gehele werkende bevolking een prik kan krijgen. Waarom zou je dan de interne of externe preventiediensten van bedrijven niet inschakelen om de vaccinatieplanning te versnellen? Elke ondernemer met minstens één medewerker in dienst, moet zich immers aansluiten bij een dienst preventie en bescherming op het werk. Die diensten kunnen om de volgende redenen een belangrijke rol spelen in de vaccinatiestrategie. Dit kan uiteraard pas als er voldoende vaccins beschikbaar zijn.

1. Preventiediensten hebben ervaring met vaccinatie
De interne en externe preventiediensten zijn niet aan hun proefstuk toe wat betreft vaccinatiecampagnes. Elk jaar staan wij in het najaar immers mee in voor het uitdelen van het griepvaccin. Zo worden er meer dan een half miljoen griepspuitjes vlot en laagdrempelig aangeboden door werkgevers aan hun werknemers. Wij zijn dus perfect in staat om een grootschalige campagne te dragen.

Uiteraard is het logistieke proces van bepaalde types COVID-19 vaccins in vergelijking met griepvaccins enigszins verschillend – denk maar aan de bewaring op koude temperatuur – maar wij hebben de nodige ervaring opgedaan via het inenten van tienduizenden personeelsleden in woonzorgcentra en ziekenhuizen.

2. Er is een betere spreiding mogelijk
Eén van de mogelijke bottlenecks bij de vaccinatiecentra is het aantal personen dat – volgens de heersende coronamaatregelen – maximaal aanwezig mag zijn. Daardoor verwacht men de komende weken een volkstoeloop aan de vaccinatiecentra. Een eerste test in Brussel leidde tot lange wachttijden.

Door medewerkers in hun bedrijf te laten vaccineren, haal je heel veel druk van die vaccinatiecentra. Via de parallelle vaccinatiecircuits krijg je een betere spreiding en verhoog je de planningscapaciteit van andere delen van de bevolking. Door de betere spreiding neutraliseer je ook de discussie van welke beroepscategorie essentieel is en wie eerst aan de beurt mag komen voor een bezoek aan het vaccinatiecentrum. De kans dat ‘bubbels’ gemixt worden is ook kleiner.

3. Er is een groot draagvlak
Recent deed de Vlaamse ondernemingsorganisatie VOKA een bevraging bij een duizendtal bedrijven. Daaruit bleek dat maar liefst zes op de tien ondernemingen met meer dan 50 werknemers bereid zijn om hun werknemers zelf te laten vaccineren. Aan werkgeverszijde is het draagvlak aanwezig. Uit een recente bevraging door VOKA bleek dat zes op de tien ondernemingen met meer dan 50 werknemers bereid zijn om hun werknemers zelf te laten vaccineren.

Maar ook aan de kant van de werknemers zou de bereidwilligheid om zich via het werk te laten vaccineren wellicht groter zijn dan via een anoniem, grootschalig vaccinatiecentrum. De medewerker kent immers de omgeving en de inentingsprocedure van een vorige (griep)vaccinatie. Medewerkers die al op de werkvloer aanwezig zijn, ik denk maar in productiebedrijven, hoeven zich dan ook niet naar een vaccinatiecentrum te begeven. Dat spaart hen een verplaatsing, de nodige rompslomp én stress.

4. Economie kan sneller heropstarten… dus sneller herstel
In een recent document van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) “Data for action: achieving high uptake of COVID-19 vaccines” ziet de WHO ‘vaccineren op de werkvloer’ als één van de interventies met de grootste impact op de vaccinatiegraad. We gaan wellicht nooit meer terug naar ‘het oude normaal’, maar vaccineren op het werk kan een belangrijke stap zijn in het herstel van de economie. Hoe meer mensen zich laten vaccineren, hoe sneller we opnieuw al onze activiteiten kunnen opnemen.

Want op deze manier wordt iedereen in de onderneming op hetzelfde moment gevaccineerd en hangt het niet af van de selectieregels of snelheid van vaccineren in de woonplaats van de medewerker. Iedere collega is op hetzelfde moment beschermd tegen COVID-19, waardoor een onderneming sneller kan overgaan naar de gewone werking. De economische activiteit van de onderneming komt dan weer snel op peil waardoor we de economie ook sneller zien herstellen. Wat dan weer goed is voor de overheidsfinanciën.

In dit voorstel is er één belangrijke voorwaarde: een mandaat. Voor een vlot verloop moet je als overheid concrete, transparante en stabiele afspraken maken en vertrouwen hebben in de expertise van de arbeidsgeneeskundige diensten. Zo niet, krijg je een scenario zoals in het najaar 2020, waar door steeds wisselende richtlijnen er 70.000 influenzavaccins ongebruikt zijn gebleven.

Edelhart Kempeneers – medisch directeur bij Attentia