Terwijl de piek in de ziekhuizen onder controle blijkt, zijn er nog steeds handen tekort in de Woonzorgcentra (WZC). Uitwisselen van personeel en vrijwillige overuren kunnen gedeeltelijk soelaas brengen. Toch is er een aantal juridische watch-outs…

Hoewel de werkdruk in de woonzorgcentra in april 2020 piekte, zien we dat de activiteitsgraad (hier uitgedrukt als het percentage gewerkte dagen) niet navenant steeg. In tegendeel: zij nam zelfs licht af door afwezigheden wegens ziekte (die in de periode van week 10 tot week 14 bijna verdubbelden).

Ellen Froeyman, juridisch expert Social Profit bij SD Worx: “De combinatie van sterk toegenomen werkdruk met een afgenomen activiteitsgraad duidt hoe groot de nood aan extra personeel –vanuit andere zorginstellingen- is. Gelukkig valt in de laatste week van april (week 18) ziekte (van minder dan 1 maand) terug tot 3,7%, terwijl dit in de weken 12 t.e.m. 15 toch boven de 7% lag. Voor de hand liggende redenen zijn beter beschermingsmateriaal en het afvlakken van de curve.”

Veel vakantie wordt er niet opgenomen; al lukte dit wel deels in eerste week van de paasvakantie (week 15), maar vooral in de week van pasen (tweede week paasvakantie – week 16). In deze week waren er 27% afwezigheden door vakantie; wat het dubbele is vergeleken met een normale week. In deze sector wordt het zorgpersoneel niet op tijdelijke werkloosheid door corona gezet.

Nood aan extra medisch personeel

Tamara Troucheau, Sr. Legal Consultant bij SD Worx: “Door de gestegen zorggraad hebben onze zorginstellingen nood aan een soepele oplossing, zonder teveel administratie, die toelaat van de ene op de andere dag extra gespecialiseerde zorg in te schakelen. Het principe van uitwisseling lijkt evident maar niets is minder waar. Het vergt immers niet alleen gespecialiseerde kennis van de loon-en arbeidscondities; de gekozen juridische contractoplossing heeft ook een impact op de financiering. Via een aannemingsovereenkomst wijzigen we bv. de financieringsstroom niet. Je wilt niet dat de medewerker of de betrokken werkgevers voor verrassingen komen te staan op het eind van de maand.”

Ellen Froeyman van SD Worx: “Hoewel werkgevers snel op de bal willen spelen, zullen nieuwe oplossingen juridisch in orde moeten zijn. De loon-en arbeidsvoorwaarden tussen werkgevers verschillen; dat kan gaan over kleine verschillen bv. in maaltijdcheques of grotere verschillen zoals een nachttoeslag of premies. Een voortraject of screening is geen overbodige luxe: zo zal een werkgever, die zijn personeel terbeschikking zou stellen, de loon-en arbeidsvoorwaarden van de andere werkgever moeten naleven. Dit zou kunnen betekenen dat een werkgever plots een leverancier van maaltijdcheques moet selecteren voor een beperkt aantal maaltijdcheques.” Dat is te vermijden door te kiezen voor een van de volgende alternatieven. “De uitwisseling van personeel kan gemakkelijker: zowel via een contract van bepaalde duur (met de schorsing van de lopende arbeidsovereenkomst) als via de piste van een aannemingsovereenkomst kunnen de eigen loon-en arbeidsvoorwaarden blijven doorlopen. Dat is administratief veel eenvoudiger.”

Juridische aandachtspunten bij vrijwillige overuren

In het kader van het coronavirus heeft de regering zaterdag 11 april 2020 beslist het aantal vrijwillige overuren van 1 april tot en met 30 juni 2020 in kritieke sectoren tijdelijk te verhogen met 120 overuren: deze 120 bijkomende uren zijn vrijgesteld van sociale bijdragen en bedrijfsvoorheffing.

Er is pas sprake van vrijwillige overuren wanneer het presteren van deze overuren gepaard gaat met een schriftelijke en voorafgaand akkoord van de werknemer en bij een overschrijding van het gepland rooster en arbeidsduurgrenzen in de instelling.

“We krijgen ook heel wat vragen omtrent de arbeidstijd en de juiste toepassing van de vrijwillige overuren. Zeker in de zorg waar verruimde arbeidsduurgrenzen mogelijk zijn. Dit geldt niet alleen voor voltijdse medewerkers maar ook voor deeltijds personeel die extra prestaties willen leveren in deze crisis.”

Bron: de meest recente loongegevens van SD Worx (t.e.m. 30 april ). In totaliteit gaat het voor de zorgsector over meer dan 120.000 werknemers, waarvan 60.000 in de woonzorgcentra. Deze resultaten geven een trend weer. Het is mogelijk dat werkgevers tijdens de komende weken nog correcties doorgeven.