Steeds meer mensen zijn op zoek naar een andere job leert de werkbaarheidsmonitor 2016. Een hoog personeelsverloop vormt – zeker op een krappe arbeidsmarkt – een belangrijke kopzorg voor bedrijven en HR-verantwoordelijken. Onderzoek van de Stichting Innovatie & Arbeid wijst uit dat vooral demotivatie en een gebrek aan werkplezier het risico op een hoge verloopintentie doen toenemen.

Maar ook onvoldoende leer- of ontwikkelingsmogelijkheden in de job, werkstressklachten of werk-privécombinatieproblemen spelen een rol in de beslissing om van job te veranderen. Inzetten op werkbaar werk lijkt daarmee de sleutel voor bedrijven die hun werknemers willen behouden.

Krappe arbeidersmarkt stimuleert personeelsverloop

De werkbaarheidsmonitor 2016 registreert bij 10,3% van de werknemers op de Vlaamse arbeidsmarkt een hoge verloopintentie: zowat 235.000 personen overwogen het voorbije jaar regelmatig om van baan te veranderen. Dit aandeel ligt een zesde hoger dan wat werd opgetekend bij de werkbaarheidsmeting 2013 (8,9%) en zelfs een vierde hoger dan bij de nulmeting van 2004 (8,1%).

Deze stijgende cijfers hebben uiteraard te maken met de economische heropleving: de krappere arbeidsmarkt en het groot aantal (openstaande) vacatures stimuleren werknemers om op zoek te gaan naar een job die beter aansluit bij hun competenties en verwachtingen, financieel interessanter is, meer werkzekerheid biedt of minder lang pendelen vereist.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat we in 2016 een groter aandeel met hoge verloopintentie optekenen bij twintigers (17,3%) dan bij vijftigplussers (5,2%). Ook medewerkers met een tijdelijk contract (17,4%) zijn meer geneigd om van job te veranderen dan hun vaste collega’s (9,8%) net als werknemers die dagelijks langer dan twee uur onderweg zijn (13,3%) tegenover hun collega’s die minder dan een halfuur pendelen (8,8%).

Niet iedereen kan daarbij evenveel troeven uitspelen. Dat kansenverschil weerspiegelt zich in verloopintentiepercentages van specifieke groepen: deze liggen hoger bij hooggeschoolden (11,7%) dan bij laaggeschoolden (7,6%) en bij professionals en middenkaders (12,1%) dan bij arbeiders (9,1%).

Werkbaar werk maakt duidelijk het verschil.

Naast deze persoons- en jobkenmerken blijkt vooral de werkbaarheid een sleutelvariabele in de verklaring van (verschillen in) verloopintentie. 2,7% van de werknemers met een werkbare job overweegt regelmatig een andere baan te zoeken. Dit aandeel ligt drie keer zo hoog bij de collega’s die met één werkbaarheidsknelpunt geconfronteerd worden (9,4%) en zelfs tien keer hoger bij werknemers die met meerdere werkbaarheidsknelpunten kampen (27,4%).

Motivatie blijkt de sterkste ‘voorspeller’. Het aandeel werknemers met een hoge verloopintentie ligt ruim zeven keer hoger bij werknemers met motivatieproblemen (33,4%) dan bij de collega’s die gemotiveerd aan de slag zijn (4,5%).

Maar ook voor leermogelijkheden, psychische vermoeidheid en werk-privé-balans registreren we duidelijke verbanden. Bij werknemers die in hun job met een leerdeficit (22,7%), werkstressklachten (17,7%) of onevenwichten in de werk-privé-balans (23,4%) geconfronteerd worden, liggen de cijfers bijna drie keer hoger dan in de contrastgroep (met respectievelijk 7,7%, 6,4% en 8,4% werknemers met hoge verloopintentie).

Het is duidelijk dat inzetten op werkbaar werk een krachtige remedie vormt om ongewenst personeelsverloop tegen te gaan. Een doeltreffend retentiebeleid zet in op jobs waarvan je niet overspannen of ziek wordt, die boeiend en motiverend zijn, kansen bieden op bijblijven/bijleren en voldoende ruimte laten voor gezin en privéleven.

Bron: SERV – Vlaamse Werkbaarheidsmonitor Werknemers 2004 – 2013 – 2016

De Vlaamse Werkbaarheidsmonitor is een initiatief van de Vlaamse sociale partners en werd ontwikkeld door de Stichting Innovatie & Arbeid. De werkbaarheidsmeting 2016 kreeg de financiële steun van de Vlaamse minister bevoegd voor Werk. Alle informatie en onderzoeksresultaten vind je op www.werkbaarwerk.be.