Brussel telt in september 88.260 werkzoekenden. Dat zijn er 3,9% minder dan in september 2020. De werkloosheid daalt ook sterk bij de jongeren (-10,9%). Actiris ontving de afgelopen maand 6.034 vacatures, bijna twee keer zo veel als september vorig jaar. Een bijzonder bemoedigend cijfer dat de opgeveerde arbeidsmarkt weerspiegelt, maar dat ook verklaard kan worden doordat Actiris werkaanbiedingen beter registreert.

Eind september telt het Brussels Gewest 88.260 werkzoekenden en heeft het een werkloosheidsgraad van 15,4%. Dit komt neer op een daling op jaarbasis (-3.625 personen, -3,9%). Op maandbasis noteren we een daling van 2.603 personen (-2,9%). De jongerenwerkloosheidsgraad bedraagt op zijn beurt 24,1%. Brussel telt 9.311 jonge werkzoekenden in september 2021, 1.139 personen minder dan een jaar geleden (-10,9%).

Dat de instroom in de klassieke werkloosheid voorlopig niet sterk stijgt wordt verklaard door het feit dat het effect van de Covid-19-crisis momenteel voornamelijk wordt geregistreerd in termen van tijdelijke werkloosheid en overbruggingsrechten. Vele werkgevers doen een beroep op tijdelijke werkloosheid, omdat hun activiteiten stilgevallen zijn na de dringende maatregelen die werden genomen om de verspreiding van het coronavirus in te dijken. Op het hoogtepunt van de gezondheidscrisis, oftewel in april, waren er ongeveer 1.135.000 tijdelijk werklozen in België, waaronder ongeveer 92.000 Brusselaars (ongeveer 27% van de Brusselse werknemers). Wat het overbruggingsrecht betreft, hebben in april ook ongeveer 388.000 zelfstandigen een overbruggingsrecht ontvangen, waaronder 49.000 Brusselaars (oftewel 57% van de zelfstandigen in Brussel).
Dit heeft als gevolg dat de klassieke werkloosheidscijfers voorlopig minder sterk variëren. Door middel van tijdelijke werkloosheid kunnen ondernemingen immers massale ontslagen vermijden. Om recht te hebben op een tijdelijke werkloosheidsuitkering hoeven werkzoekenden niet ingeschreven zijn bij de openbare tewerkstellingsdiensten.

De werkloosheidsgraad

Eind september 2021 bedraagt de werkloosheidsgraad in het Brussels Gewest 15,4% (14,6% voor de mannen en 16,3% voor de vrouwen). In september 2020 bedroeg de werkloosheidsgraad 16,1%.
De werkloosheidsgraad is gemeten op basis van de meest recente beschikbare gegevens van de beroepsbevolking. Deze wordt berekend aan de hand van de gegevens van de Nationale Bank en van de Enquête naar de arbeidskrachten van de FOD Economie. Op basis van een kruising van deze gegevens stellen we een stijging vast van de werkende beroepsbevolking in 2020 van 0,9% ten opzichte van het jaar daarvoor.

Kenmerken en evolutie van de niet-werkende werkzoekenden

Eind september 2021 telt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 88.260 niet-werkende werkzoekenden (NWWZ). Dit komt neer op een daling op jaarbasis (-3.625 personen, -3,9%).
De instroom in de werkloosheid bedraagt voor de maand september 11.519 personen (7.966 herinschrijvingen en 3.553 nieuwe inschrijvingen). Daartegenover staat een uitstroom van 14.122 personen. Op maandbasis komt dit neer op een daling van het aantal NWWZ met 2.603 personen (-2,9%).

Het Brussels Gewest telt 56.091 werkzoekenden die een uitkering hebben aangevraagd (WZUA), 5.623 jongeren in beroepsinschakelingstijd en 26.546 andere NWWZ die verplicht of vrij zijn ingeschreven.
In deze laatste categorie (“andere NWWZ”) vinden we personen terug die nog geen inschakelingsuitkering hebben ontvangen (die een aanvraag hebben ingediend bij de RVA), personen die uitgesloten werden van werkloosheidsuitkeringen en die zich opnieuw zijn komen inschrijven bij Actiris, personen met een leefloon en personen zonder vervangingsinkomen. We vermelden dat een belangrijk deel van deze werkzoekenden afhankelijk zijn van de OCMW’s of nog geen enkel vervangingsinkomen hebben.
Actiris kan, via een rechtstreekse gegevensstroom afkomstig van de POD Maatschappelijke Integratie, de werkzoekenden identificeren die op dit moment of in een recent verleden recht hebben op een leefloon of equivalent. Van de 88.260 ingeschreven NWWZ in september 2021 waren er 10.701 werkzoekenden gebruikers van het OCMW (hetzij 12,1% van het totaal van de NWWZ). Dit aandeel is hoger bij de jongeren: onder de 9.311 jonge NWWZ, zijn er 1.898 gebruikers van het OCMW, hetzij 20,4%.
We stellen een daling vast op jaarbasis van de uitkeringsgerechtigde werkzoekenden (WZUA) met 6,4%. We stellen ook een daling vast van het aantal jongeren in beroepsinschakelingstijd op jaarbasis (-1.461 personen, -20,6%). Het aantal andere NWWZ steeg op jaarbasis met 6,7%.

Stijging van het aantal rechtstreeks ontvangen werkaanbiedingen

Actiris ontving in september 2021, 6.034 werkaanbiedingen rechtstreeks. Dit is een stijging is van 86,0% vergeleken met september 2020 en van 70,0% ten opzichte van september 2019. Ook zonder rekening te houden met de WA van het type “Interim” blijft het duidelijk een hoger aantal dan in september 2020 (+49,0%) en in vergelijking met september 2019 (+23,2%).
Hoewel de gezondheidscrisis het aantal ontvangen WA aanzienlijk heeft doen dalen, met name in bepaalde sectoren zoals de horeca en de handel, is de laatste maanden opnieuw een aanzienlijke toename van het aantal WA geconstateerd.
De laatste maanden is het volume van rechtstreeks door Actiris ontvangen WA immers aanzienlijk gestegen. De belangrijkste verklaring hiervoor heeft te maken met een verbeterde registratie van het aantal interim- WA. In september registreerde Actiris 1.785 ontvangen interim-WA, terwijl dit er vorig jaar nog 393 waren en 99 in september 2019. De stijging van het aantal rechtstreeks ontvangen werkaanbiedingen moet derhalve met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd en weerspiegelt voorlopig slechts ten dele een reëel economisch herstel.
De toename van het aantal ontvangen WA kan echter ook worden verklaard door een geleidelijk en steeds duidelijker herstel van de economische activiteit, bijvoorbeeld in de sectoren horeca, handel, transport en bouw.

Sinds september trekt Actiris werkaanbiedingen van VDAB bij binnen volgens bredere criteria dan daarvoor het geval was: geen beperking meer tot knelpuntberoepen, tot werkaanbiedingen langer geopend dan 40 dagen, of tot werkplaats in het Brussels Gewest of de Rand. Dit heeft geleid tot een sterke stijging van het aantal werkaanbiedingen dat via de VDAB werd ontvangen. In september ging het om 103.282 werkaanbiedingen, een vertienvoudiging in vergelijking met september 2020.
Hierdoor is dus ook het totale aantal werkaanbiedingen (inclusief de via de VDAB en Forem en partnersites ontvangen werkaanbiedingen) sterk gestegen.