Volgens 45 procent van de Belgische CEO’s zal de economische groei dit jaar wereldwijd dalen door de Brexit, handelsconflicten en het politieke klimaat. Opvallend is dat de vrees voor artificiële intelligentie afneemt: 84 procent zegt dat AI binnen de vijf jaar het ondernemerschap zal beïnvloeden. Tot slot geeft meer dan 70% van de bedrijven aan dat het in 2019 nog moeilijker zal zijn om het juiste personeel te vinden.

Dat blijkt uit de 22ste bevraging van meer dan 1.300 CEO’s wereldwijd die het audit-, tax- en advieskantoor PwC vandaag heeft voorgesteld op de jaarlijkse bijeenkomst van het Wereld Economisch Forum in Davos.

Bijna één op de twee Belgische CEO’s (45%) gelooft dat de economische groei er wereldwijd op zal achteruitgaan dit jaar. Onze CEO’s zijn op dat vlak zelfs pessimistischer dan hun collega’s in onze buurlanden. Maar ondanks het scepticisme is ruim een derde van de CEO’s (36%) ervan overtuigd dat ze het komende jaar winst zullen boeken. Vier op de tien hebben er iets of wat vertrouwen in. Een kwart (26%) heeft er nauwelijks of geen vertrouwen in. Om hun winst op te krikken, rekenen onze CEO’s op organische groei (79%), meer efficiëntie(76%), de lancering van een nieuw product of dienst (48%) of strategische samenwerkingsverbanden te sluiten (43%). Bijna een kwart wil dat laatste doen met start-ups.

“Het ongeziene optimisme dat we bij onze CEO’s zagen in ons onderzoek in 2018 zakt deze keer. Dat komt onder meer door internationale factoren zoals de Brexit of handelsconflicten tussen o.a. de Verenigde Staten en China baart hen zorgen. Maar ook het politieke klimaat in ons land tempert het optimisme bij de CEO’s. De algehele onzekerheid , het uitblijven van een duurzaam energie- en mobiliteitsbeleid maken dat de CEO’s iets minder positief naar dit jaar kijken”, zegt Axel Smits, CEO PwC België.

Van de maatschappelijke, zakelijke en economische bedreigingen waar CEO’s in ons land zich het meeste zorgen over maken, staat overregulering op de eerste plaats (43%), gevolgd door protectionisme (31%) en de onzekerheid over het beleid (26%). Ook wereldwijd staat overregulering bovenaan de lijst (35%) bij de CEO’s.

Als we kijken naar wat de bedrijfsgroei bedreigt, zetten CEO’s de beschikbaarheid van talent helemaal bovenaan de lijst (48%), gevolgd door cyberdreigingen (29%) en de snelheid van technologische veranderingen (26%).

“Hoewel de angst voor cyberaanvallen en technologische veranderingen nog in de top drie staan, is het opvallend dat de angst hiervoor tegenover 2018 met meer dan de helft is gedaald. Bedrijven omarmen de technologie meer en meer. Een degelijke cyberstrategie is vandaag een absolute must, maar daarnaast bieden een gedigitaliseerde economie en het internet veel meer mogelijkheden tot een efficiënte bedrijfsvoering, betere dienstverlening naar klanten toe en maken ze het makkelijker om zaken te doen over de grenzen heen, zonder onmiddellijk veel te moeten investeren in infrastructuur in een ander land. Diezelfde technologie laat onze bedrijven meer toe om ambitie te tonen en de wereld te veranderen, wat kan bijdragen tot meer vertrouwen en positivisme in onze economie”, aldus Smits.

Meer dan de helft voorspelt dat AI grotere impact zal hebben dan internet

Meer dan acht op de tien CEO’s (84%) zeggen dat artificiële intelligentie (AI) binnen de vijf jaar een impact zal hebben op het ondernemerschap. Een derde (33%) heeft het zelfs al geïntroduceerd, weliswaar op beperkte schaal. Bijna de helft (48%) is er enorm van overtuigd dat AI een duidelijke impact zal hebben binnen de vijf jaar op de manier waarop ze ondernemen. Zes op de tien CEO’s (60%) voorspellen dat AI de komende jaren zelfs een grotere impact zal hebben in de wereld dan het internet. Ook overheden hebben hier een rol in te spelen, vinden de CEO’s.

“Wij zien machine learning en AI vooral als ondersteunende technologieën die men zeker niet als bedreigend moet zien. Het zijn technologische toepassingen die bedrijven (zullen) toelaten om complexe taken sneller en makkelijker uit te voeren. Ze stellen ons in staat om dingen te doen waar we voordien enkel maar van konden dromen. Het idee dat er hierdoor massaal banen verloren gaan, zien we als een te negatief toekomstbeeld. Maar bedrijven moeten natuurlijk wel tijdig hun werknemers op de toekomst voorbereiden”, zegt Smits.

Meer dan negen op de tien bedrijfsleiders zien data als sleutel tot succes

Data zijn duidelijk het nieuwe goud binnen het bedrijfsleven. Meer dan negen op de tien Belgische CEO’s (95%) en ook wereldwijd (94%) vinden data over de behoeftes van klanten belangrijk om op de lange termijn beslissingen te kunnen nemen en zo succesvol te zijn. Bijna negen op de tien (88%) beschouwen onderbouwde prognoses (forecasts) van investeringen als cruciaal, net als data over de impact van de laatste technologietrends (88%).

“Hoewel heel wat CEO’s het belang zien van data en daarmee nog slimmer kunnen inspelen op wat er zich afspeelt op de markt, stellen we nog vast dat bedrijven vaak met een gebrek aan ICT-specialisten kampen om die data te kunnen verzamelen, analyseren en in te zetten voor gerichte doeleinden. 45 procent van de CEO’s zit met een gebrek aan analytisch talent”, zegt Smits.

Bijna acht op de tien CEO’s vinden nog moeilijker geschikt personeel

De zogenaamde “war on talent” is zeker nog niet voorbij. Bijna acht op de tien Belgische CEO’s (76%) vinden het zelfs nog moeilijker om het juiste talent aan te werven binnen hun sector, voornamelijk door een gebrek aan mensen met de nodige vaardigheden op de arbeidsmarkt. Ook onze buurlanden hebben hiermee te maken.

“Net zoals PwC België en tal van andere bedrijven doen, is het belangrijker dan ooit dat bedrijven investeren in levenslang leren. 31% van de CEO’s geeft aan dat ze de juiste werknemers kunnen vinden door hun eigen personeel opnieuw op te leiden. Of om nog meer te investeren in intensere samenwerkingen met andere bedrijven en het onderwijs, zoals het duaal leren”.

Over het onderzoek – PwC voerde 1.378 interviews met CEO’s in 91 landen tussen 4 september 2018 en 26 oktober 2018. 10% van alle interviews gebeurde telefonisch, 73% online en 10% via post of face to face. Alle kwantitatieve interviews werden op vertrouwelijke basis gevoerd. 26% van de ondervraagde bedrijven in België had een omzet van $1 miljard of meer: 48 % van de bedrijven had een omzet tussen $100 miljoen en $1 miljard; 19% van de bedrijven had een omzet van maximaal $100 miljoen; 67% was in privéhanden.

Foto : Axel Smits / PwC