Dit is een uniek moment: we worden eindelijk ‘gedwongen’ om een toekomst voor onszelf te kiezen! Het is een levensgrote test van ons vermogen om terug te stuiteren… Onze beschermende grote broer en rolmodel, de Verenigde Staten, laat ons aan ons lot over en het is duidelijk dat de tijd is gekomen om zowel een bestemming als een methode te kiezen die bij ons passen.
Onze eigen weg vinden is een essentiële stap in zelfopbouw. Eindelijk gedwongen worden om zelf na te denken. Het begin van ons eigen leiderschap.
Nu moeten we het bestuursmodel kiezen dat bij ons past. Het is zowel een angst als een bevrijding. Dus waar wachten we nog op?

Het is onmogelijk om geen parallellen te trekken met persoonlijke ontwikkeling, en in het bijzonder met deze cruciale fase waarin het gaat om emancipatie en de bevestiging van onze eigen overtuigingen. De keuze die voor ons ligt, is een reactie op toespraken en handelingen waar we over het algemeen van walgen. Oké, maar dat is niet genoeg om te definiëren wat we willen. De vraag die voor ons ligt is: welk model willen we voorstellen als alternatief voor het model dat ons beledigt en dat gebaseerd is op de cultus van hyper-narcistische persoonlijkheden?

Blijven geloven in de kracht van cohesie

Zijn ons continent en onze waarden terminaal ziek? De existentiële angst waarmee we vandaag de dag leven, heeft te maken met onze aantrekkelijkheid voor investeerders. Laten we eerlijk zijn: ze zijn niet langer geïnteresseerd om naar ons toe te komen. We zijn gewoon een markt om aandelen van de hand te doen, een ingewikkeld gebied vooral omdat het niet homogeen is door de bloedige diversiteit die het kenmerkt.
Ons model wordt als decadent beschouwd door de dictators die zich om ons heen vermenigvuldigen. En daar zouden we blij om moeten zijn! Het is waarschijnlijk zelfs het ideale moment om ons te herinneren aan de fundamenten ervan: het collectief, openheid, compromis, integratie…
Onze teams putten hun kracht uit cohesie, wat betekent dat we ons dagelijks moeten inspannen om weerstand te bieden aan de oorlogszuchtige instincten die vandaag de dag overheersen, met name binnen onze directiecomités en raden van bestuur.

Welke strategie moeten we volgen tegenover de bulldozerstrategie: vergelding of ontwijking?

Autocratische leiders hebben vijanden nodig om hun positie te handhaven. Ze voeden zich met conflicten en vermenigvuldigen provocaties en andere vormen van agressie om ruimte in te nemen. Tegenover deze ‘wezens’ is het verstandig om een veronderstelde vorm van gematigdheid te handhaven.

Het nadeel van het niet aangetast zijn door deze hypertrofie van het ego (of er in ieder geval afstand van kunnen nemen als de enkels te veel opgezwollen zijn) is dat je het vermogen ontwikkelt om de klappen op te vangen zonder terug te deinzen. Je wacht tot je tegenstander op hol slaat en dan neem je hem te grazen.
Maar we kunnen niet altijd alles op zijn beloop laten… Aanvallen op onze grondbeginselen mogen niet onbeantwoord blijven. Een goed voorbeeld? Hoe zullen onze bedrijven reageren op het bevel van de Amerikaanse ambassades om onmiddellijk een einde te maken aan hun diversiteits- en inclusiebeleid? Er is hier geen ruimte voor een halfslachtige reactie. We hebben het volste recht om onze Noord-Amerikaanse ‘neven’ eraan te herinneren dat ze niet langer toegang zullen hebben tot onze markten tenzij ze zich oprecht inzetten op dit gebied. Simpel.

Het vermogen om in gesprek te blijven met onze ‘tegenstanders’…

Er zijn twee bestuursmodellen die tegenover elkaar zouden moeten staan, als we ons verzet tegen de terugkeer van alfamannetjes bevestigen (zonder een karikatuur te maken van de genderkwestie, hoewel die de kern van het fundamentele debat vormt…). Aan de ene kant dat van autoritair leiderschap gebouwd op de mythologie van een superheld (die uiteindelijk toch sterft, het is veel romantischer). En aan de andere kant die van de vaak complexe of zelfs vervelende collectieve dynamiek (de tijd die nodig is voor compromissen) die zorgt voor soepele overgangen.

Het is tijd om te bevestigen wat we willen, ongeacht de intrinsieke kwaliteiten van onze leiders. Aangezien we blijven geloven dat het de som van vaardigheden en energie is die onze bedrijven tot bloei brengt, is het duidelijk dat de collectieve dimensie centraal zal blijven staan in onze toekomst. En daarmee een echt verlangen om in alle gevallen ons vermogen te behouden om de dialoog aan te gaan met diegenen die net als wij geloven dat we niets bereiken door een permanente confrontatie met de hele wereld aan te gaan.

Jean-Paul Erhard