Een van de kwaliteiten die we herkennen in succesvolle managers en ondernemers is doorzettingsvermogen. Het is wat hen in staat stelt om de lange termijn in ogenschouw te nemen en hun collega’s perspectief te bieden. Maar pas op… Dit vermogen om op lange termijn een groef te ploegen kan al snel uitgroeien tot een koppigheid die ons ertoe brengt doodlopende wegen in te slaan, of in ieder geval zonder echt groeipotentieel. En toch moeten we voortdurend innoveren. En ondanks het aantal methodes en seminars over dit onderwerp, lijkt het ingewikkeld om verandering deel te laten uitmaken van het dagelijkse leven van onze organisaties, die momenteel op zoek zijn naar stabiliteit of zelfs sereniteit. De eerste blokkerende factor is vaak het leiderschap zelf. Echt ?

De realiteit kan wreed zijn. Hoe ontwikkel je een duidelijke strategische visie als je voortdurend met je neus op de feiten wordt gedrukt? Hoe bedenk je een nieuwe manier om je bedrijf te ontwikkelen als tijd schaars is? Hoe kunnen we worden uitgedaagd in onze zekerheden als we de eenzaamheid ervaren van degene die de uiteindelijke beslissing moet nemen? We hebben drie recepten samengesteld om je daarbij te helpen (samen, natuurlijk).

De wendbaarheid van een organisatie is in essentie de wendbaarheid van haar leiders…

Een wendbare organisatie bestaat niet. Er zijn alleen wendbare managers en medewerkers, van tijd tot tijd. Het is geen permanente toestand, want eerlijk gezegd is permanente wendbaarheid onhoudbaar. Omdat het uitputtend is. Wat daarom belangrijk is, is om ons vermogen te ontwikkelen om af te wisselen tussen verandering en stabiliteit, tussen initiatief en matigheid, tussen risico’s nemen en zekerheid… (en de lijst is bijna eindeloos). Dit is de definitie van wendbaar leiderschap die volgens ons het best beantwoordt aan de concrete behoeften van onze bedrijven. Ze moeten kunnen versnellen als het moet en vertragen als het kan. Dus hoe weet je wanneer de tijd rijp is voor een bepaalde gemoedstoestand? We hoeven alleen maar te luisteren naar wat onze klanten, onze partners en natuurlijk onze medewerkers ons vertellen. Beter nog, het is een kwestie van anticiperen door ontvankelijk te zijn voor de verwachtingen die ze uitspreken, soms schuchter…

Snel falen is nog steeds geen optie.

Een principe dat rechtstreeks is geïmporteerd uit de magische wereld van start-ups, ‘fail fast’ is niet echt van toepassing in onze organisaties (in het kort, het gaat over het snel testen van innovatieve ideeën door ze tot het uiterste te drijven zodat de mogelijkheid van een crash zo snel mogelijk kan verschijnen). Waarom? Omdat we onze existentiële problemen met het recht om fouten te maken nog niet hebben opgelost.
Ondertussen pushen we werknemers en ondernemers om te flirten met mislukkingen, in de naam van leren, ook al accepteert onze cultuur dat niet. Laten we duidelijk zijn: het is niet nodig om naar de gevangenis te gaan. Tegen een muur oplopen is niet noodzakelijk een leerervaring. Integendeel, het is altijd pijnlijk. We kunnen het net zo goed vermijden. Laten we onszelf beschermen zodra we de kans hebben om het ravijn te omzeilen. En laten we onszelf daarbij beschermen, want het is algemeen bekend dat we graag met vuur spelen?

Open innovatie beoefenen om blindheid te voorkomen

Er is nog steeds de kwestie van vertrouwen, dat fragiele dingetje… Er is geen zekerheid, zeker niet als het gaat om het veranderen van de wereld en de regels van het spel… We willen hier pleiten voor een ‘open’ benadering van innovatie. Wat betekent dat? Ermee instemmen om buiten ons referentiekader te treden, om elders te kijken, om (zachtjes) wakker geschud te worden door onze netwerken wanneer onze medewerkers frisheid missen of ons niet langer durven confronteren met tegenspraak…

Het is tegenwoordig heel gewoon om de steun te krijgen van een extern adviescomité. Het is niet nodig om binnen onze eigen organisaties over zeldzame vaardigheden en ontwrichtende benaderingen te beschikken. Vaak voelen we ons daarbuiten beter op ons gemak. Maar we moeten ze wel effectief kunnen inzetten elke keer dat we er een beroep op doen. Hun bijdragen succesvol combineren met de continuïteit van het dagelijkse leven is een delicate kunst… en een levensredder.

We zijn onze eigen beperkingen. Soms in onze weigering om eerdere beslissingen in vraag te stellen, soms in ons onvermogen om op koers te blijven om de opwinding van nieuwigheid opnieuw te ervaren… Er is echter niets onmogelijk aan het managen van verandering, ongeacht de grootte van onze organisatie. Theoretische hulpmiddelen en methoden zijn legio. Maar geen enkele garandeert dat onze chakra’s openstaan om de energie van het team, de gemeenschap, het netwerk, het universum te ontvangen… Laten we dus rustig gaan zitten, ademhalen en ons gewoon openstellen.

Jean-Paul Erhard