Hebben we haast met een nieuwe regering? Ondanks ons diepgewortelde gevoel van burgerschap is het antwoord eerlijk gezegd… “nee”. Dus, dames en heren, triomferende winnaars van de recente verkiezingen, neem de tijd om te onderhandelen over een aantal mooie overeenkomsten. En als het nog 541 dagen duurt, geen nood… In de tussentijd kan de arbeidsmarkt zijn werk doen zonder nieuwe wetgeving. En bedrijven, via hun managers en HR-afdelingen, kunnen zich concentreren op andere prioriteiten dan het proberen te begrijpen en integreren van nieuwe regels die ons dagelijks leven belasten.

Het is niet onze taak om commentaar te geven op actuele politieke gebeurtenissen of de mogelijke urgentie van nieuwe hervormingen door een regering. Maar misschien is de echte vraag: is er vandaag een arbeidsmarktprobleem dat een onmiddellijke herziening van ons regelgevend kader vereist? De wet van 1996 over loonmatiging herzien, zoals de vakbonden ons vragen te doen? Ons pensioenstelsel heroverwegen om de duurzaamheid ervan te garanderen? De schoolkalenders afschaffen die asymmetrisch zijn in ons microgebied en die de productiviteit van de werknemers ondermijnen? We blijven ervan overtuigd dat de tijd voor overleg over deze onderwerpen (net als over andere onderwerpen) uit de pas loopt met de realiteit van het werk. Drie recente voorbeelden tonen dit aan.

Voorbeeld#1 – De 4-daagse werkweek, een garantie voor uitputting op korte, middellange en lange termijn.

Een van de meest recente en meest twijfelachtige maatregelen op het gebied van arbeidsreglementering. Het is onredelijk om fulltime werktijden te willen organiseren op basis van 4 dagen per week. Het bijna zekere resultaat van deze aanpak? Teams die steeds moeilijker te plannen zijn en uitgeputte werknemers die van hun vrijdag (of een andere dag van de week) gebruik zullen maken om op hun bank te liggen om bij te komen van een hoeveelheid werk die in een verkorte week is samengeperst. In de praktijk biedt deze maatregel geen extra managementinstrumenten. Het doel is om een flexibiliteit te reguleren die in de praktijk al bestaat, vooral voor werknemers die toegang hebben tot telewerken.

Voorbeeld#2 – Het recht om deconnectie, het verkeerde antwoord op een goede vraag

Is er ooit iemand ontslagen omdat hij niet reageerde op een verzoek buiten werktijd? Blijkbaar niet. En toch dachten de sociale partners, onder druk van de vorige regering, dat het nuttig was om het recht om de verbinding te verbreken in de regelgeving vast te leggen. We moeten onszelf vragen stellen wanneer de wet ons tot absurditeit lijkt te dwingen. Het recht om de verbinding te verbreken vastleggen in onze arbeidsreglementen en in de sociale dialoog is de werknemers infantiliseren en de facto alle inspanningen (en alle vooruitgang) ontkennen die geleverd zijn op het vlak van welzijn in onze bedrijven. We weten dat dit geen juridische kwestie is. Het is een kwestie van gezond verstand van managers. Niets anders.

Voorbeeld#3 – De Federal Learning Account: onuitvoerbaar en nutteloos.

Begin mei van dit jaar werd de invoering van een individueel opleidingsbudget met verplichte opleiding met onbegrip ontvangen door de sociale partners. Verschillende beroepsfederaties hebben sindsdien hun leden uitgenodigd om een regelgeving te boycotten die niemand zal kunnen meten of controleren. Wat is het nut?
Telt training on the job mee? Wordt er rekening gehouden met werktijdregelingen en werkgeversbijdragen aan bij- en nascholing? Maakt persoonlijke ontwikkelingsbegeleiding deel uit van de regeling? We kunnen nog wel even doorgaan en laten zien hoeveel geavanceerder ons opleidingsbeleid is dan de late ideeën van de wetgever.

Het arbeidsrecht als geheel loopt achter op de creativiteit van werkgevers en hun werknemers. Wat de regels en de briljante geesten die ze bedenken neigen te vergeten, is precies dat bestuurders, managers en werknemers allemaal betrokken zijn bij het proces van het organiseren van werk. Het is een gezamenlijk project, een gedeelde geschiedenis, een dynamische samenleving die zeker in beweging is en zichzelf veel sneller opnieuw uitvindt dan de regelgeving. Geef ons dus alsjeblieft een (korte) pauze.

Jean-Paul Erhard