Steeds meer ondernemingen zetten in op innovatie. Dat blijkt uit de driejaarlijkse Ondernemingsenquête van de SERV|Stichting Innovatie & Arbeid. Zes op de tien ondernemingen hebben in de voorbije drie jaar nieuwe of verbeterde producten of diensten op de markt gebracht. Tegenover de vorige meting in 2021 zit de innovatiekracht terug in de lift. Vooral de industriële sector levert de sterkste innovatie-inspanning. Innovatie blijkt een positief effect te hebben op de economische positie van de Vlaamse ondernemingen.

Stijn Gryp, voorzitter SERV, verklaart: “Dat Vlaamse ondernemingen weer meer innoveren, is goed nieuws. Innovatie zorgt niet alleen voor economische groei. We zien dat innoverende ondernemingen ook meer inzetten op opleiding en een grotere betrokkenheid van het personeel. Zowel de werkgever als de werknemers plukken daar dus de vruchten van. Het is daarom ook belangrijk dat de Vlaamse overheid ondersteuning biedt bij het aanbieden van opleiding en zo verder inzet op een opleidingsoffensief zoals dat in het Vlaams regeerakkoord werd opgenomen.”

Ondernemingsenquête 2025

Sinds 1998 peilt de SERV|Stichting Innovatie & Arbeid om de drie jaar via een grootschalige telefonische enquête naar actuele thema’s bij Vlaamse ondernemingen. In 2025 zitten opleiding, digitalisering, duurzaamheid, innovatie en werklast in de scope. Het derde rapport dat de SERV nu publiceert gaat over de innovatiekracht van Vlaamse ondernemingen. De onderzoekers gingen na in welke mate de ondernemingen innoveren en wat het effect daarvan is op o.a. opleiding en groei. Daarnaast wordt ook het effect van innovatie op duurzaamheid, digitalisering en het aanpassen van werkprocessen bekeken.

Innovatiekracht hersteld maar nog niet op pre-coronaniveau

De innovatiekracht van Vlaamse ondernemingen is duidelijk toegenomen tegenover de vorige meting in 2021. Heel wat ondernemingen (50%) bleken tijdens de coronacrisis begrijpelijkerwijs niet meer toe te komen aan innovatie. Intussen is de innovatiekracht gedeeltelijk hersteld maar nog niet op het niveau van de metingen in 2011 en 2014 toen respectievelijk 65% en 68% van de Vlaamse ondernemingen inzetten op innovatie.

Industriële sector is beste van de klas

60% van de ondernemingen heeft in de afgelopen drie jaar een nieuw of verbeterd product of dienst op de markt gebracht. De grootste ondernemingen (91%) blijken vaker te innoveren dan kleinere ondernemingen (56%). De industriële sector innoveerde met 17% meer in volledig nieuwe producten dan de andere sectoren (7%). Over de hele lijn leverde de industriële sector de sterkste innovatie-inspanning met 67%.

Innovatie als motor voor opleiding

Innoverende bedrijven bieden vaker opleidingen aan en voor een groter aantal van hun werknemers. Twee derde van de innoverende ondernemingen (66%) gaf het voorbije jaar opleiding voor de helft of meer van hun medewerkers. Dat is een duidelijk verschil met de niet-innoveerders (48%). 63% van de bedrijven geeft aan dat innovatie tot opleiding heeft geleid. Werknemers van innoverende bedrijven worden vaker bij het innovatieproces geconsulteerd (37%) en werkprocessen worden vaker aangepast.

Duurzaamheid en AI

Uit de Ondernemingsenquête blijkt een duidelijk verband tussen innovatie en het bereiken van duurzaamheidsdoelstellingen. 54% van de ondernemingen die nieuwe of verbeterde producten of diensten op de markt brachten, deden dat onder meer in het kader van duurzaamheid. Een op vijf van de ondernemingen investeerde in Artificiële Intelligentie (AI) dat bleek uit een eerder rapport van de Ondernemingsenquête. AI heeft een innovatief karakter en blijkt nu ook met innovatie samen te gaan. Van de innoverende bedrijven investeerde namelijk 32% in AI. Bij de niet-innoverende ondernemingen ligt dat cijfer veel lager (13%).

Economische groei en innovatie gaan hand in hand

Ondernemingen die innoveren, laten economische groei zien. Bijna zeven op de tien (68%) innoverende ondernemingen zagen een sterke (30%) of beperkte groei (38%) samen 68%. Bij de niet-innoveerders liggen deze percentages opvallend lager met 15% sterke groei en 30% beperkte groei, samen 45%. Deze cijfers tonen aan dat innovatie een positief effect heeft op de economische positie van de Vlaamse ondernemingen.

Bron: SERV