Hoewel er in België momenteel niet minder dan 130.000 jobs beschikbaar zijn, zegt 35% van de Belgische werkgevers dat ze wervingsproblemen ondervinden. De arbeidsmarkt is in volle transformatie onder druk van de digitalisering en van de nieuwe technologieën. Er worden sneller banen gecreëerd. Maar tegelijk wordt de kloof tussen vraag en aanbod van competenties alsmaar groter. Dat blijkt uit de 12e editie van de wereldwijde enquête over het tekort aan talent die door ManpowerGroup in 43 landen en grondgebieden, waaronder België, werd georganiseerd.
“Het tekort aan talent bereikt een nieuw record in België en de rest van de wereld. Bovendien hypothekeert het de groei van de bedrijven” aldus Philippe Lacroix (MP ManpowerGroup Belgium). “De paradox van de ’talent mismatch’ die onze arbeidsmarkt sinds vele jaren kenmerkt, werd nog maar eens bewijzen naar aanleiding van de publicatie van de vacaturecijfers door Eurostat. Met 3,5% openstaande vacatures in het 1e kwartaal van dit jaar ligt ons land ver boven het Europese gemiddelde van 2,2%. Het sleutelwoord op de arbeidsmarkt is dus niet meer alleen ‘jobs, jobs, jobs’ maar ook ‘skills, skills, skills’. Het plan dat de regering binnenkort zal implementeren in de strijd tegen het tekort aan werkkrachten, zal zich niet beperken tot uitsluitend technische competenties (hard skills) of knelpuntberoepen, maar ook tot de fameuze interpersoonlijke ‘soft skills’. Deze zachte competenties – vermogen om samen te werken, problemen op te lossen of te communiceren – zullen bepalend zijn in de digitale wereld waarin mensen en robots zullen moeten interageren en waarin arbeid heruitgevonden wordt.”
1. De wervingsproblemen zijn groter geworden – Op nationaal niveau verklaart 35% van de 754 werkgevers die door ManpowerGroup werden ondervraagd, moeilijkheden te ondervinden om hun vacatures in te vullen. Dat is een stijging van 11% ten opzichte van de laatste editie van de enquête die in 2016 werd gevoerd. Ondanks de verschillende dynamieken op de arbeidsmarkten laat het tekort aan werkkrachten zich voelen in de drie gewesten van het land. 38% van de werkgevers in Vlaanderen (stijging van 7%), 35% in Brussel (stijging van 13%) en 30% in Wallonië (stijging van 17%) wordt hiermee geconfronteerd.
2. De top 10 van knelpuntberoepen nog steeds aangevoerd door de technische beroepen. – Het klassement, dat werd opgesteld aan de hand van de antwoorden die werden ontvangen op basis van een lijst van 150 beroepen, wordt aangevoerd door de geschoolde arbeiders (elektriciens, lassers, metsers, enz.), gevolgd door de technici (onderhoud, productie) en de chauffeurs op de 4e plaats. Ook de specialisten zijn sterk vertegenwoordigd: boekhoudkundige en financiële profielen (3e), ingenieurs (8e) en IT-profielen (9e). Zoals elk jaar staan de commerciële medewerkers (5e) en de administratieve profielen (6e) in de top 10 van de meest gezochte functies. Dat hoeft niet te verbazen als je weet dat het tekort aan talenkennis een grote rem is bij het werven. Opmerkelijk is ook het opduiken van gespecialiseerde functies (experten – 7e), zoals projectmanagers en juristen. De evolutie van de organisatiewijzen van de bedrijven heeft de rol van de projectmanagers sterker gemaakt. Zij moeten beschikken over tal van competenties, met name wat soft skills betreft. Tot slot duikt ook het horecapersoneel (10e) terug de door ManpowerGroup opgestelde top 10 van knelpuntberoepen binnen.
3. De uitdaging wordt groter naarmate de omvang van de bedrijven. – De grote bedrijven (≥ 250 werknemers) ondervinden dubbel zoveel problemen bij het vinden van gekwalificeerd personeel dan de microbedrijven (< 10 werknemers). 64% van de werkgevers van de grote bedrijven zegt immers geconfronteerd te worden met het tekort aan talent tegenover 31% van de kleine kmo’s.
4. Waarom melden werkgevers dat ze moeilijk de juiste profielen vinden – Terwijl de bedrijven zich digitaliseren, zich automatiseren en zich transformeren, is het goede evenwicht vinden tussen de technische competenties en de interpersoonlijke competenties de grootste uitdaging geworden bij het werven van personeel. En nochtans is 34% van de werkgevers van mening dat de kandidaten niet over de nodige competenties beschikken (20% klaagt over het gebrek aan ‘hard skills’ en 14% over het gebrek aan ‘soft skills’). 29% van de ondervraagde werkgevers ontvangt te weinig of geen kandidaturen naar aanleiding van hun jobadvertenties, terwijl 20% van mening is dat de kandidaten niet genoeg ervaring hebben. “Deze vaststelling legt de zwakte van onze werkkrachten bij het verlaten van de school bloot, maar ook een gebrek aan opgebouwde competenties door de jaren heen, door een gebrek aan mobiliteit of permanente opleiding” voegt Philippe Lacroix er nog aan toe.
5. Opleiding en een beroep doen op andere types van werkkrachten prioritair – Om deze uitdaging van de Skills Revolution en van de groeiende tekorten aan werkkrachten het hoofd te bieden, moeten de human resources een centrale rol spelen door een nieuwe leercultuur te implementeren. Uit de enquête blijkt dat bedrijven duidelijk hebben begrepen hoe belangrijk het is zich te concentreren op opleiding en de ontwikkeling van competenties (56%).
6. Hoe groot zijn de wervingsproblemen wereldwijd? – Op wereldniveau zegt 45% van de 43.000 werkgevers die door ManpowerGroup in 43 landen werden ondervraagd, moeilijkheden te ondervinden bij het vinden van het geschikte profiel. Dat is de hoogste score sinds 12 jaar, een toename van 5 punten ten opzichte van 2016 (40%). De meest getroffen landen zijn in volgorde: Japan (89%), Roemenië (81%) en Taiwan (78%). De Verenigde Staten (46%) bevinden zich op het niveau van het wereldwijde gemiddelde, terwijl China het minst getroffen land is (13%). De Europese landen worden niet gespaard en de werkgevers ondervinden in verschillende mate wervingsproblemen in Duitsland (51%), Zweden (42%), Italië (37%), Zwitserland (33%), Frankrijk (29%), Spanje (24%), Nederland (24%) en het Verenigd Koninkrijk (19%) .
Bron : ManpowerGroup