Een kwart van de bedienden (24,4%) uit de privésector in ons land krijgt dit jaar een bonus. Het gemiddelde bonusbedrag dat werknemers op hun rekening krijgen, ligt – ondanks de energiecrisis – 11% hoger dan vorig jaar. Dat komt omdat de bonussen in 2022 toegekend worden op basis van de bedrijfsresultaten in 2021. De collectieve bonus is een stuk populairder dan de individuele bonus.

In vergelijking met 2021 krijgen in 2022 weer ongeveer evenveel bedienden (24,4%) van hun werkgever een bonus op de rekening gestort. Het gemiddelde bedrag van die bonus ligt dit jaar wel fors hoger dan in 2021: +11,5%. Het gemiddeld bonusbedrag stijgt daarmee naar €5.924. Tot die vaststelling komt Acerta op basis van de reële gegevens over de eerste tien maanden van 2022 van 175.000 bedienden in dienst bij meer dan 40.000 privébedrijven groot en klein.

Collectieve bonus populairst

De collectieve CAO90-bonus is en blijft de populairste manier voor werkgevers om hun medewerkers te belonen met een bonus. 13,9 % van de bedienden (1 op 7) kreeg in 2022 op die manier collectief een extraatje op de rekening gestort. Het gemiddelde bedrag van deze bonus ligt wel het laagst van de verschillende soorten bonussen die toegekend kunnen worden: €1.368. Dat gemiddelde bedrag en het percentage bedienden dat deze bonus kreeg, zijn wel allebei een verhoging tegenover 2021, respectievelijk met +11,4% en +8,8%.

Karolien Van Herpe, Senior Legal Consultant bij Acerta Consult: “Dat de niet-recurrente bonus of CAO90-bonus de populairste is en blijft, is niet verrassend want het is de interessantste collectieve bonus. Dit is een bonus met een ‘vooraf’-verhaal: op voorhand worden collectieve doelstellingen afgesproken en afhankelijk van de resultaten wordt de bonus dan wel of niet uitgekeerd aan wie betrokken was. Niet alleen de gunstige omzetting van bruto naar netto maakt deze bonus zo interessant, ook het feit dat de werkgever hem eenmalig kan afspreken en dat hij losstaat van de loonnorm. Wat de CAO90-bonus wel tegen heeft, is de procedure: sommige werkgevers ervaren die als lang en complex.”

Een ander type collectieve bonus is de winstpremie, maar die blijkt veel minder populair. Deze bonusvorm bereikte in 2022 slechts 1,8% van de bedienden. Het gemiddeld toegekende bedrag van de winstpremie ligt in 2022 wel iets hoger dan in 2021: €2.426 ten opzichte van de €2.028 vorig jaar.

Karolien Van Herpe: “Waar de CAO90-bonus een bonus is met een verhaal vooraf, is de winstpremie een bonus met een verhaal achteraf en dat is meteen deel van zijn “probleem”. Voor het al dan niet toekennen van een winstpremie zal de werkgever moeten wachten op het afsluiten van het boekjaar. En natuurlijk moet daaruit dan nog blijken dat er effectief winst gemaakt is, wat in crisisjaren zoals nu veel minder een evidentie is. Vandaar de beperkte populariteit van de winstpremie.”

Individuele loonbonussen ook in opmars

Naast een collectieve bonus kan een werkgever ook aan individuele medewerkers een extraatje toekennen. 2022 bevestigt alvast de revival van de individuele loonbonus van vorig jaar: het percentage bedienden met een loonbonus gaat er in 2022 nog eens, zij het heel licht, op vooruit. 6,51% van de bedienden ontving er een. De gemiddelde waarde van de loonbonus ligt nu 11% hoger dan in 2021 en bedraagt €4.791.

De populariteit van warranten daalt in 2022 dan weer tegenover 2021. In 2022 ontving 6,16% van de bedienden warranten, dat is 6% minder dan in 2021. Het gemiddelde bedrag steeg wel met 13% naar €13.065.

Karolien Van Herpe: “Dat warranten nu minder populair zouden zijn dan in 2021, verdient wel enige nuance. Vroeger werden warranten vooral in grote ondernemingen toegepast, terwijl nu ook meer en meer kmo’s ze aanbieden. Werknemers hoeven overigens ook niet op het aanbod van warranten in te gaan, ze kunnen ook kiezen voor een individuele bruto bonus. Dat meer kmo’s meedoen zal ook de aantallen niet snel doen stijgen aangezien kmo’s per definitie minder werknemers tellen. We merken wel dat steeds meer bedrijven aankloppen met vragen rond warranten, wat aantoont dat er nog steeds interesse is in deze verloningsvorm.”

Wat met 2023?

De bonussen die werkgevers in 2022 toekennen zeggen vooral iets over de bedrijfsresultaten van 2021. Voor 2023 is het afwachten tot welke beslissingen de resultaten van 2022 zullen leiden.

Karolien Van Herpe: “Er is hoe dan ook al de impact van de loonindexaties dit jaar. En wat de loonnorm zal bepalen valt nog af te wachten. Voor bedrijven die de marge hebben om mensen extra te belonen bv. voor extra inspanningen of om extra te motiveren, is het goed om nog eens te onderstrepen dat de CAO90- en de winstpremie niet afhangen van de loonnorm, daar staan ze los van. Dat blijft dus een mogelijke piste om extra koopkracht te realiseren voor medewerkers.”

Bron: Acerta – de verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van 260.000 werknemers in dienst bij meer dan 40.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren. De steekproef bevat 175.000 bedienden in 2022, cijfers zijn voor de eerste 10 maanden van het jaar: 1 januari tot en met 31 oktober.