De ManpowerGroup Barometer voor de Tewerkstellingsvooruitzichten toont de eerste effecten van de coronacrisis op de wervingsintenties van werkgevers in België en wereldwijd. De Nettotewerkstellingsprognose bereikt zwakste en eerste negatieve prognose sinds de introductie in België in 2003. 7 op de 10 Belgische werkgevers verwacht binnen 12 maanden terug te keren naar hun aanwervingsritme van vóór de Covid-19-crisis.

De wereld maakt een ongekende gezondheidscrisis door. Volgens de ManpowerGroup Barometer voor de Tewerkstellingsvooruitzichten die vandaag is gepubliceerd, zag 71% van de 461 werkgevers die in België eind april werden bevraagd, zich genoodzaakt hun activiteit gedeeltelijk of volledig stop te zetten als gevolg van de coronapandemie. Uit de enquête blijkt dat de activiteit bij 40% van de bevraagden is gehalveerd, terwijl de activiteit bij een op de vier bedrijven vrijwel stabiel is gebleven.

Zoals elk kwartaal heeft ManpowerGroup de wervingsintenties van bedrijven voor de komende drie maanden gemeten. In België is 11% van plan hun personeelsbestand eind september 2020 uit te breiden, terwijl 16% van plan is het te verminderen. 62% van de bevraagde werkgevers verwacht geen verandering en 11% is onbeslist. Gecorrigeerd voor seizoensvariaties, bereikt de Nettotewerkstellingsprognose – of het verschil tussen het percentage werkgevers dat van plan is werknemers in dienst te nemen en het percentage van werkgevers die werknemers willen ontslaan – een negatieve waarde van -5%. Dit is een scherpe daling van 18 punten in vergelijking met het vorige kwartaal, en van 12 punten in vergelijking met het tweede kwartaal van 2019. Dit is de zwakste prognose sinds de lancering van de werkgelegenheidsbarometer van ManpowerGroup in België in 2003, en tevens de eerste keer dat er een negatieve prognose werd vastgesteld. De wervingsintenties bereikten ook hun laagste niveau in 17 jaar in Vlaanderen (-7%) en Brussel (-1%), terwijl de Nettotewerkstellingsprognose licht positief blijft in Wallonië (+ 3%). In de drie gewesten – met in het bijzonder Vlaanderen (met een daling van 22 en 19 punten) – zijn de prognoses lager dan op kwartaal- en jaarbasis.

“Zoals naar verwachting is de Nettotewerkstellingsprognose negatief na de Covid-19-crisis, wat wijst op het vooruitzicht van een eerste krimp van de werkgelegenheid in België tegen het einde van de maand september”, legt Philippe Lacroix, Managing Director van ManpowerGroup BeLux, uit. “Op korte termijn hadden we nog meer negatieve prognoses kunnen vrezen. De internationale resultaten van ons onderzoek tonen aan dat de Belgische werkgevers minder pessimistisch zijn dan hun meeste Europese tegenhangers, waar we nog zwakkere voorspellingen zien in 16 van de 22 bevraagde landen in Europa. De markt biedt weinig zichtbaarheid in deze context van grote onzekerheid. De impact van deze gezondheidscrisis op de werkgelegenheid zal afhangen van de snelheid waarmee de activiteit in de verschillende sectoren wordt hervat en de handhaving of de uitvoering van nieuwe maatregelen ter ondersteuning van bedrijven.”

Dalende prognoses in alle bevraagde sectoren

Alleen werkgevers in de Bouwsector (+ 5%), de Maakindustrie (+ 3%) en Transport en logistiek (+ 1%) rapporteren licht positieve Nettotewerkstellingsprognoses. Werkgevers in de sector Overige productie (**) zijn van plan hun personeelsbestand het volgende kwartaal op hetzelfde niveau (0%) te houden. Aan de andere kant anticiperen werkgevers in vijf sectoren op banenverlies en rapporteren ze hun laagste Nettotewerkstellingsprognose ooit geregistreerd sinds de enquête zeventien jaar geleden in België werd gelanceerd: Financiën, verzekering, vastgoed en diensten (- 7%), Groot- en kleinhandel (-10%), Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening (-11%), Horeca (-14%). De werkgelegenheidsvooruitzichten zijn in alle sectoren lager, zowel in vergelijking met het vorige kwartaal als in vergelijking met het derde kwartaal van 2019. “De situatie is bijzonder zorgwekkend in de horecasector – één van de meest getroffen sectoren door de lockdown –, waar meer dan een op de vijf bevraagde werkgevers ( 22%) tegen eind september ontslagen verwacht door te voeren”, onderstreept Philippe Lacroix. Volgens de ManpowerGroup-barometer wordt banenverlies verwacht bij bedrijven van elke omvang, waarbij werkgevers in kleine bedrijven (10-49 werknemers) het meest pessimistisch zijn (-11%).

72% van de bevraagde werkgevers verwacht dat de wervingsactiviteit binnen 12 maanden weer normaal zal zijn.

Volgens de ManpowerGroup-enquête schatten meer dan 7 op de 10 Belgische werkgevers dat ze binnen 12 maanden het hetzelfde aanwervingspercentage zullen behalen als dat van vóór de Covid-19-crisis. Dit herstel op de rekruteringsmarkt moet geleidelijk plaatsvinden: binnen drie maanden volgens 34% van de bevraagde werkgevers, tussen 4 en 9 maanden volgens 23% en tussen 10 en 12 maanden voor 15%. Bijna een op de tien werkgevers schat dat het langer dan een jaar zal duren. Dit vertrouwen in de toekomst weerspiegelt zich in de drie gewesten: 69% van de werkgevers in Vlaanderen, 75% in Brussel en 76% in Wallonië.

Dit relatieve optimisme wordt niet gedeeld door de 12.500 werkgevers die door ManpowerGroup zijn bevraagd in 26 landen in de EMEA-regio (Europa, Midden-Oosten, Afrika)
Slechts iets meer dan een op de twee op Europees niveau bevraagde werkgevers (55%) is van mening dat de situatie met betrekking tot het aanwervingspercentage in de loop van het jaar zal worden hersteld. Deze grotere voorzichtigheid met betrekking tot het herstel op de rekruteringsmarkt wordt met name waargenomen in Polen (waar 25% van de werkgevers denkt dat de situatie zich gedurende het jaar zal herstellen), Spanje (38%), Zweden (41 %), Duitsland (48%), Nederland (53%), Zwitserland (56%), het Verenigd Koninkrijk (57%), Frankrijk (60%) en Italië (63%).

“Uit de enquête is gebleken dat een aanzienlijk aantal werkgevers in België onbeslist blijft (16%), wat op de een of andere manier de balans zou kunnen doen omslaan. Zeker is dat alle actoren op de arbeidsmarkt hun krachten zullen moeten bundelen om in alle veiligheid een vlot herstel mogelijk te kunnen maken”, legt Philippe Lacroix uit.

Voor het derde kwartaal van 2020 zijn de wervingsvooruitzichten zijn negatief in 24 landen, de Kroatische (+2%) en Duitse (+1%) werkgevers zijn de enigen die licht positieve wervingsintenties rapporteren. In de meeste landen bereikt de Nettotewerkstellingsprognose het laagste niveau sinds de lancering van de enquête: dit is het geval in het Verenigd Koninkrijk (-12%), in Frankrijk (-11%) en in Nederland (-4%), terwijl Italiaanse (-5%) en Spaanse (-12%) werkgevers de laagste aanwervingsintenties sinds zes en zeven jaar rapporteren.

Elders in de wereld zijn de wervingsvooruitzichten positief in Japan (+11%), India (+5%), China (+3%, de zwakste prognose sinds vier jaar) en de Verenigde Staten (+3%, de zwakste prognose sinds Q1 2010), terwijl ze negatief zijn in Brazilië (-15%) en Singapore (-28%, de laagste Nettotewerkstellingsprognose van alle landen en onderzochte gebieden).