Uit een onderzoek bij meer dan 45.000 Belgische werknemers tussen 2016 en 2018, gaf 1 op de 9 respondenten (11,4%) aan dat ze in de 6 maanden voorafgaand aan de bevraging, te maken kregen met agressie op de werkvloer. De agressie ging van beledigingen en bedreigingen, tot fysiek geweld. Deze cijfers maakt IDEWE, de grootste externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, vandaag bekend.

Onder agressie op de werkvloer verstaan we alle incidenten waarbij werknemers beledigd, bedreigd of aangevallen worden, en die een bedreiging vormen voor hun veiligheid, welzijn en/of gezondheid. Tussen 2016 en vandaag werd 11,4% van de werknemers er minstens één keer in de 6 maanden voorafgaand aan de bevraging mee geconfronteerd. 1,3% kreeg er zelfs minstens wekelijks mee te maken.

De meest voorkomende vormen van agressie
– Uitgescholden of beledigd worden (10,4%)
– Bedreigd worden met fysiek geweld (4,2%)
– Fysiek aangevallen worden (3,2%)

Agressie op het werk komt iets vaker voor bij mannen (12,7%) dan bij vrouwen (10,7%). In bijna de helft van de gevallen (48,5%) gaat het om agressie door externen, zoals bijvoorbeeld klanten, patiënten of leerlingen. 31,3% duidt één of meerdere collega’s of leidinggevenden aan als dader(s). In 5,2% van de gevallen worden zowel externe als interne personen aangewezen als oorzaak voor de agressie op het werk; de overige 15,2% vulden deze vraag niet in.

Opvallend is dat vrouwelijke werknemers vaker te maken krijgen met externe agressie (57,5% externe tegenover 25,9% voor interne agressie) terwijl dit voor de mannelijke respondenten meer gelijkloopt (34,9% externe tegenover 39,9% interne agressie).

De leeftijd speelt minder een rol bij agressie op de werkvloer: werknemers jonger dan 45 jaar (11,5%) krijgen er vrijwel evenveel mee te maken als de 45plussers (11,2%). Wel komt de eerste groep iets vaker in aanraking met externe agressie in vergelijking met de oudere werknemers (55,2% tegenover 39,8%).

De bouwsector op kop

Uit het onderzoek blijkt verder dat agressie het vaakst voorkomt in de bouwsector (16,2%), op de voet gevolgd door de overheidssector (14,5%). In de gezondheidszorg en het onderwijs hebben werknemers meer te kampen met externe agressie (64,9% en 57,4%). Binnen de industriesector heeft interne agressie dan weer de bovenhand (58,3% tegenover 41,7% externe agressie).

In deze sectoren komt agressie op het werk het vaakst voor:
– Bouw (16,2%)
– Overheid (14,5%)
– Industrie (13,4%)

Risico op burn-out dubbel zo hoog

“De gevolgen van beledigingen, bedreigingen of fysieke aanvallen op de werkvloer zijn niet min. Werknemers die er mee geconfronteerd werden, lopen bijna dubbel zoveel kans om (langdurig) uit te vallen met een burn-out (30,1% tegenover 14,1%). Dit brengt hoge kosten met zich mee voor de onderneming,” aldus Lode Godderis, Directeur Kennis, Informatie en Research van IDEWE.

De intentie om op termijn bij dezelfde werkgever aan de slag te blijven ligt bij slachtoffers bovendien een stuk lager (50,1% tegenover 67,9%). Maar liefst 34,9% van hen ervaart hoge stress, tegenover 18,2% bij wie niet met agressie op het werk af te rekenen kreeg.

“Zowel werknemers als werkgevers hebben erbij te winnen om agressie op de werkvloer aan te pakken. Zo kunnen ondernemingen onder meer een agressiebeleid opstellen. IDEWE biedt ook verschillende opleidingen rond agressie en conflicten aan. Tenslotte moeten bedrijven ook sterk inzetten op conflictbemiddeling, teaminterventies of een individuele begeleiding na een agressie-incident,” besluit Lode Godderis.

Methodologie – Tussen 2016 en 2018 werd een vragenlijst rond psychosociaal welzijn op het werk uitgestuurd naar Belgische werknemers uit verschillende organisaties. Hiervan hebben 45.121 respondenten de vragenlijst ingevuld en informatie gegeven over de demografische variabelen geslacht, leeftijd en sector. Enkel deze respondenten werden weerhouden voor de analyse. De steekproef bestaat voor 66% uit vrouwen, 55% was jonger dan 45 jaar en 54% had hogere studies afgerond.