Beslist nooit tevreden! Onze bedrijven hebben nog nooit zoveel geïnvesteerd in de preventie en het beheer van de gezondheid van hun werknemers. En sommigen hekelen de uitbuiting van welzijn door het grootkapitaal, dat geen enkele tegenspraak schuwt… En ze bekritiseren werkgevers omdat ze zich bemoeien met gezondheidskwesties van werknemers in het belang van duurzame prestaties… Is dat niet gewoon logisch?
En hoe reageren we op degenen die deze op eigenbelang gerichte aanpak in twijfel trekken? Het antwoord dat we hen willen geven is eenvoudig: “Ja, de aanpak maakt deel uit van een streven naar winstgevendheid. En dan?

Wat is het nut van zo’n intentieverklaring, behalve dat het ondernemers een schuldgevoel geeft of hen zelfs afleidt van de essentiële kwestie van welzijn? Kritiek op de zogenaamde ‘neoliberale ideologie’ en het gebruik van de ‘nieuwe instrumenten van het kapitalisme’ (zelfontwikkeling, coaching, ontspanningscentra, enz.) is hoorbaar en zelfs tamelijk gezond. Maar wanneer het meestal wijst op een trend naar individualisering, dan is dat waar het fout gaat over de bedoelingen van onze bedrijven.

Een legitiem en normaal rendement op investering

Er is niets mis met het streven naar rendement op investeringen in het welzijn van werknemers. Het is het principe van goed management. Het heeft misschien wat tijd gekost om zover te komen, maar de realiteit van people management laat ons nu zien dat je nooit moet kiezen tussen prestaties en welzijn. Het zijn twee zijden van dezelfde medaille.

De algemene verbetering van de arbeidsomstandigheden in onze bevoorrechte landen valt niet te ontkennen. En er wordt onderzoek gedaan naar geschikte oplossingen om het – per definitie wankele – evenwicht tussen privé- en beroepsleven te garanderen. Alleen een paar dwazen en andere koppige ideologen blijven zich verzetten tegen de oprechte motivaties van managers en people managers als het gaat om de integriteit van hun collega’s.

Iedereen die de dagelijkse realiteit van een bedrijf en zijn management heeft meegemaakt, kan zien hoezeer het uitvallen van een werknemer om gezondheidsredenen wordt gezien als een mislukking. Het maakt niet uit of het probleem wordt voorkomen of verholpen… Het beschermen van de beroepsbevolking is een sociale en economische prioriteit.

Zorgen voor jezelf, zorgen voor anderen

Laten we het nu hebben over de gevoelige kwestie van individuele verantwoordelijkheid. Is de cultuur van prestatie en zelfontplooiing – een van de fundamenten van het bloederige kapitalisme – de drijvende kracht achter onze organisaties? En liggen onze bedrijven aan de basis van de ieder voor zich-mentaliteit?

De reden waarom de meeste initiatieven zich richten op een geïndividualiseerde aanpak is tweeledig: aan de ene kant wordt iedereen geconfronteerd met een specifieke situatie en aan de andere kant raken we snel de intieme sfeer.

De strategieën om welzijn te bevorderen zijn echter uitgebreider dan dat. De collectieve dimensie, in het bijzonder het belang en de kwaliteit van relaties, staat centraal in de meeste van onze organisaties. Natuurlijk moeten we aan onszelf werken om de moeilijkheden waarmee ieder van ons wordt geconfronteerd te begrijpen. En we weten dat het ontwikkelen van een cultuur van solidariteit, wederzijdse steun en waakzaamheid ook essentieel is.

Vertrouwen in de oprechte betrokkenheid van het management

Het wordt tijd dat we, in het belang van de vrede in het huishouden en de sociale dialoog, allemaal ondernemers en managers erkenning geven voor hun echte inzet voor welzijn.
Zonder hypocrisie. Zonder naïviteit. Door altijd positief te blijven in onze benadering van een onderwerp dat alle goede wil van de wereld nodig heeft…

We zouden er goed aan doen om het vermogen van het management om te handelen op het gebied van welzijn te behouden. Als het management zich niet met deze kwestie bezighoudt, is het ondraaglijk nalatig. En als het zich er wel mee bezighoudt, maakt het zich schuldig aan kapitalistische recuperatie! Kom op dan.

Werknemers hebben bedrijven en werkgevers nodig die sterke toezeggingen doen. Een van deze toezeggingen is om te investeren in de gezondheid en veiligheid van degenen die elke dag naar het werk komen als onderdeel van een collectief project. Dit is een gebied waar volledige consensus over bestaat. Zorgen voor onszelf, zorgen voor onze dierbaren. Overal. Altijd. Einde discussie.

Jean-Paul Erhard