Het absenteïsme blijft ook in 2018 stijgen. Zoals verwacht is er opnieuw een sterke stijging bij langdurig afwezigen. 41% van de afwezigen in de privésector is langer dan een jaar ziek. De stijging in het aantal langdurig afwezigen komt voor bij oud én jong. Vergrijzing bij werknemers biedt dus geen volledige verklaring.

Op een gemiddelde werkdag in de eerste 6 maanden van 2018 waren 7 werknemers op 100 afwezig door ziekte of privé ongeval. Ook in de eerste helft van 2018 zet de bijna continue stijging van het absenteïsme in de Belgische privésector sinds 2001 zich door. Het totale ziektepercentage voor bedrijven tot 1000 werknemers evolueerde van 6,70% in de eerste helft van vorig jaar naar 6,93% in de eerste helft van dit jaar.

Terwijl het middellange ziektepercentage (van 1 maand tot 1 jaar) op hetzelfde niveau bleef, kende het lange ziektepercentage (langer dan 1 jaar) een stijging met 4% en het korte ziektepercentage (minder dan 1 maand) een stijging met 6%.

Karin Roskams, Business Unit Manager Absenteïsme: “Dat het langdurig absenteïsme verder zou stijgen, heeft Securex voorspeld. Maar ik zie toch ook een heropleving van het korte absenteïsme. Naast de recent verhoogde aandacht voor lange afwezigheden, blijft aandacht voor korte, frequente afwezigheden bij bedrijven noodzakelijk. Vooral deze afwezigheden zijn op korte termijn kostelijk voor bedrijven en kunnen een indicator zijn voor lange afwezigheden. Want we weten dat iemand die vaak kort afwezig is een verhoogd risico heeft op een langdurige afwezigheid.”

Zieken zijn steeds meer lang afwezig

Lange afwezigheden bepalen steeds meer het totale absenteïsme. In 2001 bedroeg het aandeel lange afwezigheden nog 25% van het totale ziektepercentage, in 2018 is dat al 41% (telkens eerste helft van het jaar). Dit betekent dat op een gemiddelde werkdag in 2001 1 op de 4 afwezige werknemers sinds langer dan een jaar thuis was. In 2018 is al bijna 1 op de 2 afwezigen langer dan een jaar ziek.

Bij 50-plussers is dit aandeel lange afwezigheden het hoogst (60% versus 29% bij 30-49 jarigen en 5% bij werknemers jonger dan 30), maar ook arbeiders (46% versus 34% bij bedienden) hebben met veel lange afwezigheden te maken.

Ook meer en meer jongere werknemers langdurig afwezig

Het aandeel lange afwezigheden is dan wel het hoogst bij de oudste werknemers, de stijging sinds 2001 is verhoudingsgewijs sterker in de jongere leeftijdsgroepen.

Heidi Verlinden, HR Research Expert Securex: “Een verklaring voor de sterke evolutie van het langdurig absenteïsme ligt dus niet alleen bij de proportioneel groeiende groep oudere werknemers die altijd al meer lange afwezigheden telde (door ouderdomsziektes en door natuurlijke slijtage van spieren en gewrichten, maar ook slijtage door jarenlang werken in een fysiek zware job). Daarnaast zijn ook psychosociale problemen in belang gestegen als oorzaak van lange afwezigheden.”

Verwachting dat stijging langdurig absenteïsme zal vertragen

Voor het jaar 2018 verwachten we dat het lange ziektepercentage naar 2,94% (en het totale cijfer naar 7,06%) zal evolueren. De verwachte stijging baseren we op de evolutie van de absenteïsmecijfers tot nu toe, op demografische evoluties en op de evolutie van de mentale en fysieke gezondheid van werknemers.

“We verwachten een minder sterke stijging dan de voorgaande jaren omdat we in de eerste helft van dit jaar een toename zien van het aantal verzoeken tot re-integratie door werkgevers en adviserend geneesheren. Bij ruim de helft van de verzoeken leidt dit wel nog tot een ontslag om medische redenen, en dus niet tot re-integratie bij de huidige werkgever. Maar dit is alvast beter dan arbeidsongeschikt blijven, want het opent mogelijkheden voor een job elders.”

Deze projectie is gebaseerd op de trends die zich aftekenen tot en met de maand juni in 2018. Bij onveranderde situatie op vlak van wetgeving, stimulansen door overheid, aanpak door ziekenfondsen, maatregelen door bedrijven en vakbonden, enz. gaan wij ervan uit dat het lange ziektepercentage voor het jaar 2018 zal landen in de buurt van het aangegeven cijfer.

Over het onderzoek – Onderzoek van Securex bij 25.542 werkgevers en 201.976 werknemers in de Belgische privésector. Deze absenteïsmecijfers zijn representatief voor bedrijven tot 1000 werknemers in de Belgische privésector.  Uit de vergelijking met de RSZ-populatiegegevens blijkt dat de steekproef de Belgische arbeidsmarkt weerspiegelt voor het statuut, het geslacht, de leeftijd van werknemers, en voor de omvang van ondernemingen tot 1000 werknemers. Voor de regio’s corrigeren we de absenteïsmecijfers met een wegingsfactor die specifiek is voor elke provincie.