Volgens een enquête van ManpowerGroup plant 91% van de werkgevers, ondanks de automatisering, hun personeelsbestand de komende twee jaar op peil te houden of uit te breiden. Ondanks deze digitale transformatie zijn bedrijven in de eerste plaats op zoek naar menselijke vaardigheden (de soft skills)… die moeilijk te vinden blijken te zijn.

Wat zal de impact zijn van de digitalisering op de arbeidsmarkt? Welke functies, welke sectoren, welke vaardigheden zullen het meest beïnvloed worden? Hoe individuen begeleiden in deze overgang en hen inzetbaar houden in een wereld die aan een ongezien tempo verandert? Dat zijn de vragen waarop het onderzoek ‘Skills Revolution 2.0’ van ManpowerGroup een antwoord biedt. ManpowerGroup ondervroeg 20.000 werkgevers in 42 landen, waaronder België. In tegenstelling tot wat bepaalde ideeën opriepen, geven de resultaten duidelijk aan dat de match ‘mens-robot’ er niet zal komen.

De eerste grote les: het leeuwendeel van de Belgische werknemers gaat ervan uit dat de mogelijkheden die de nieuwe technologieën bieden, op korte termijn een netto bijdrage zullen leveren aan de werkgelegenheid. 25% van de in België ondervraagde werknemers bevestigt immers dat ze van plan zijn hun personeelsbestand de komende twee jaar uit te breiden omwille van de digitale transformatie, terwijl slechts 4% van mening is dat de automatisering in hun bedrijf zal leiden tot een personeelsafname. Voor 66% van de ondervraagde werknemers zullen de nieuwe technologieën geen impact hebben op de omvang van hun personeelsbestand.

We stellen een gelijkaardige trend vast op wereldwijde schaal: 86% van de 20.000 ondervraagde werkgevers (91% in België) bevestigt hun personeelsbestand omwille van de automatisering te willen behouden of uit te breiden. Van de 42 ondervraagde landen overal ter wereld tellen er 34 een groter aantal bedrijven dat ervan overtuigd is dat de nieuwe technologieën een gunstig effect zullen hebben op de werkgelegenheid. De werkgevers die het meest optimistisch staan tegenover de automatisering, zijn gevestigd in Zuid-Amerika en de Verenigde Staten. Bedrijven uit Oost-Europa, Scandinavië en Hongkong tonen zich het meest behoedzaam wat de toekomst betreft.

“Dit nieuwe onderzoek van ManpowerGroup doet een ondubbelzinnige vaststelling: de digitalisering is voor de bedrijven niet systematisch synoniem met personeelsafname, ook al varieert de impact fors naargelang de sectoren en de bedrijfsactiviteiten” luidt de uitleg van Philippe Lacroix, Managing Director van ManpowerGroup Belgium. “De automatisering kan op macro-economisch niveau goed nieuws worden voor de arbeidsmarkt. Maar opdat dit ook goed nieuws zou zijn voor de mensen op individueel vlak, zullen zij de nodige vaardigheden moeten verwerven om hun job te bemachtigen of hem te behouden in een omgeving waarin de mens en robots zullen moeten leren samenwerken. Er moet dringend aan een leercultuur worden gebouwd waarin alle spelers – onderwijswereld, bedrijven maar ook individuen – massaal zullen moeten investeren in training en aanpassingsvermogen.”

Variërende impact afhankelijk van de bedrijfssector

Ook al heeft de digitale transformatie betrekking op alle bedrijfssectoren, toch is de impact ervan niet gelijklopend voor alle functies.
De sector waarin de werkgevers het meest plannen te werven, is de IT-sector, wat geen verrassing is: 14% van de werkgevers wereldwijd denkt eraan hun personeelsbestand in deze functie uit te breiden, om hun digitale transformatie verder te zetten of zelfs sneller te laten verlopen. De functie klantrelatie (front office) heeft ook een mooie toekomst voor zich, onder andere dankzij de e-commerce en de virtualisering van de commerciële contacten: 15% van de werkgevers plant medewerkers te werven voor deze functies.

De administratieve functies, daarentegen, kennen naar verwachting de grootste personeelsafname (netto afname van -7%,) omwille van de automatisering van de voornaamste routinetaken die minder voor toegevoegde waarde zorgen. De meest gecontrasteerde intenties (netto afname van -5%) betreffen de fabricage-productiefuncties: 24% van de werkgevers plant hun personeelstand uit te breiden en 19% plant een personeelsafname. “De meeste verwarring zal zich naar verwachting in de industrie voordoen. Bepaalde vaardigheden steken de kop op terwijl andere achterhaald zijn. De robotisering zal de organisatiemethodes en de banen herdefiniëren” voegt Philippe Lacroix eraan toe.

Volgens het World Economic Forum zal 35% van de vaardigheden in alle functies en bedrijfssectoren tegen 2020 achterhaald zijn.
Dit versneld achterhaald zijn van functies op grote schaal vereist een groter vermogen om de vaardigheden te voorzien die het bedrijf nodig zal hebben en om  de individuen te begeleiden in de verandering en in de ontwikkeling van deze vaardigheden.

De soft skills zijn prioritair

Vandaag is het zeker niet de bedoeling om mens en technologie tegen elkaar op te zetten, maar beide zo goed mogelijk aan elkaar te koppelen, om de lopende transformatie efficiënt te sturen. Daarom zijn de bedrijven voortaan in de eerste plaats op zoek naar ‘menselijke’ kwaliteiten: communicatie, creativiteit, maar ook empathie of samenwerkingsvermogen.
Het zijn dus de soft skills die centraal komen te staan. Zij zorgen immers voor het beste gebruik van de nieuwe technologieën door soft skills en de technische en digitale knowhow te combineren. In België geven de werkgevers in de eerste plaats de voorkeur aan samenwerking (75%), probleemoplossing (64%), klantenservice (64%), organisatie (60%). De enquête van ManpowerGroup toont aan dat deze soft skills ook het moeilijkst te vinden zijn, en dan vooral probleemoplossing (48%), organisatie (40%) en communicatie (31%).

Philippe Lacroix: “In deze nieuwe digitale wereld zal succes niet per se meer afhangen van een diploma maar zal het gebaseerd zijn op een mix van vaardigheden die het mogelijk maakt om voordeel te halen uit de technologie. En om deze talenten op te diepen, zal de rekruteerder minder kijken naar wat je al hebt maar eerder naar je vermogen en je motivatie om te leren, door de vereiste menselijke kwaliteiten aan te tonen.”
In haar rapport ‘Skills Revolution 2.0’ geeft ManpowerGroup advies en stelt ze nieuwe hulpmiddelen ter beschikking om de werkgevers in staat te stellen hun HR-strategie in het licht van deze digitale transformatie dynamisch te maken.
De nadruk moet worden gelegd op de voorziening van de gezochte vaardigheden en de implementering van reskillingprogramma’s die de werknemers de mogelijkheid bieden om van traditionele vaardigheden over te schakelen naar de gevraagde digitale vaardigheden. Andere grote uitdaging: de opkomst van een nieuw type leider, de digitale leiders die organisaties sneller kunnen laten presteren in een omgeving die voortdurend verstoord wordt.

Bron : ManpowerGroup – Skills Revolution 2.0