Sinds de enorme piek in april is een aanzienlijk deel van de Belgische medewerkers aan telewerk blijven doen. Hoewel er vanaf de zomer een afvlakking te merken valt, blijkt uit cijfers van Attentia dat bedienden in oktober nog steeds minstens een kwart van hun uren thuis presteerden. Door de nieuwe lockdown en verplicht telewerk sinds 2 november valt wel te verwachten dat de telewerkstatistieken deze maand opnieuw zullen stijgen. Ook de tijdelijke werkloosheid zal vermoedelijk weer toenemen, nu die regels sinds vorige vrijdag opnieuw versoepeld zijn.

In de voorbije maand oktober had telewerk een aandeel van 23,5% van de gepresteerde uren bij bedienden, en 39,7% bij directie en kaderleden. Dat is heel wat minder in vergelijking met het hoogtepunt van de crisis in april, maar het blijft wel substantieel meer dan voor de uitbraak van COVID-19. Attentia baseert zich op een steekproef bij 70.000 medewerkers – 29.000 arbeiders en 41.000 bedienden – uit kmo’s en grotere ondernemingen met minstens honderd werknemers die telewerk registreren. Alle betrokken bedrijven hebben ook in de piekmaand april telewerkuren geboekt.

Voorlopig ziet Attentia nog geen impact van de nieuwe overheidsmaatregelen naar aanleiding van de tweede coronagolf. Op 19 oktober werd telewerk opnieuw de norm, maar dat ziet Attentia niet meteen in de telewerkcijfers. Sinds 2 november is deze manier van werken terug verplicht, hetgeen vermoedelijk wel voor een nieuwe toename in thuiswerk zal zorgen. Het is nu nog te vroeg om die evolutie in cijfers te zien.

Aandacht voor het welzijn is cruciaal

Het positieve nieuws is dat de prestaties bij de bedrijven opnieuw op ongeveer hetzelfde niveau zitten als voor de eerste lockdown, namelijk aan 70% van de presteerbare uren. In april was dat slechts 37% bij arbeiders en 55% bij bedienden, terwijl dit in normale omstandigheden ook rond de 70% zou zijn.

“We zien echter wel een opportuniteit voor bedrijven, namelijk dat men ook het mentale welzijn niet uit het oog mag verliezen. We focussen momenteel heel hard op het fysieke welzijn en op het beschermen tegen het coronavirus (wat uiteraard cruciaal is), maar je mag de impact op het psychosociale welzijn van medewerkers niet onderschatten. Het werken vanop afstand brengt bij veel medewerkers extra stress met zich mee. Zeker nu het om een tweede lockdown gaat in een periode met korte, donkere dagen. Bovendien zitten op dit moment veel medewerkers door de verlengde vakantie nu ook met de opvang voor de kinderen. Als een bedrijf de aandacht voor het welzijn van de medewerkers vooropstelt, dan hoort het mentale welzijn daar zeker ook bij,” vertelt Mirabel Hoys, directeur HR Consulting bij Attentia.

Ook extra ondersteuning van de leidinggevenden is een must, want vanop afstand een team managen, vraagt om specifieke skills. Sterk leiderschap en tijdig detecteren van stress signalen is niet evident vanop afstand. Het is als werkgever belangrijk om leidinggevenden hier ook in bij te staan.

Tijdelijke werkloosheid

Voor arbeiders, die niet aan telewerk kunnen doen, zijn vooral de cijfers van tijdelijke werkloosheid interessant. Hoewel ook die piek ver achter ons ligt, zien we sinds de zomer toch een hele lichte stijging: van 4,5% (van de presteerbare uren) tijdelijke werkloosheid in augustus naar 6,18% in oktober. Bij bedienden en kaderleden is er wel een duidelijke afvlakking van de tijdelijke werkloosheidscijfers te zien.

Sinds september zijn de regels voor tijdelijke werkloosheid strenger geworden, maar daarvan is in de statistieken weinig te merken. Een mogelijke verklaring kan zijn dat deze regeling ook al tijdens de zomermaanden voornamelijk werd aangewend door bedrijven die vandaag nog steeds in aanmerking komen. Net zoals bij telewerk verwacht Attentia dat ook tijdelijke werkloosheid in de komende maanden weer zal toenemen, gezien de versoepeling van de regels sinds vorige vrijdag. Maar een nieuwe piek, zoals in april, zal wellicht uitblijven.

“Werkgevers die in september of oktober op tijdelijke werkloosheid beroep wilden doen, moesten bewijzen dat hun organisatie in het eerste kwartaal omzetverlies geleden heeft. Die regels zijn nu opnieuw versoepeld zoals tijdens de eerste lockdown, en dat al zeker tot 31 maart 2021. Zowel telewerk als tijdelijke werkloosheid wegens corona zullen vanaf november opnieuw in de lift zitten”, zegt Mirabel Hoys, Directeur HR Consulting bij Attentia.