De Vlaamse sociale partners (ABVV, Unizo, ACV, VOKA, ACLVB, Boerenbond en Verso) hebben een akkoord afgesloten om de krapte en de competentiemismatch op de arbeidsmarkt aan te pakken. In ‘Iedereen aan boord’ schuiven ze een twintigtal hervormingsvoorstellen naar voren.

Er zijn vandaag een recordaantal openstaande vacatures. Toch is er nog steeds een grote groep werkzoekenden met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt, hetgeen zich vertaalt in een competentiemismatch, een lagere kans op werk en een lagere werkzaamheidsgraad. Deze groep aan de slag helpen, biedt Vlaanderen kansen om de krapte op de arbeidsmarkt het hoofd te bieden. Een diverse set aan maatregelen moet personen met een migratieachtergrond, 55-plussers, kortgeschoolden en personen met een arbeidshandicap aan boord halen. De Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties vragen bijzondere aandacht voor personen met migratieachtergrond. Een RSZ-korting voor langdurig werkzoekenden moet werkgevers overtuigen hen sneller een job aan te bieden.

Werken moet ook lonender worden voor de lagere inkomens. De sociale partners willen onderzoeken of het invoeren van een Vlaamse jobstimulans een antwoord zou kunnen zijn. Door maatschappelijke ontwikkelingen, zoals digitalisering, wordt levenslang leren voor elke burger cruciaal. Er is een grote omslag nodig naar levenslang leren. Bijscholen en omscholen tijdens de loopbaan versterken de competenties van werkenden en werkzoekenden en ook de werkgevers winnen erbij. Daarnaast moet iedereen de kans krijgen om volwaardig deel uit te maken van de digitale samenleving.

Caroline Copers: voorzitter SERV: “De krapte op de arbeidsmarkt is niet alleen een uitdaging maar biedt ook kansen voor wie vandaag moeilijk werk vindt. Denken we bv. aan personen met een migratieachtergrond en 55-plussers. Verder moeten we sterk inzetten op (bij)leren van in de school tot aan het einde van de loopbaan want de digitale samenleving vraagt andere, nieuwe competenties van ons allemaal. Dat wordt een topprioriteit voor de nieuwe ministers van Werk en Onderwijs.”

Danny Vanassche: ondervoorzitter SERV: “Om de krapte op de arbeidsmarkt verder aan te pakken, moeten we mensen over de streep trekken die anders moeilijk de stap naar werk zetten. We denken daarbij aan een Vlaamse jobstimulans voor lagere lonen, een bijkomende sociale toeslag binnen het groeipakket voor werkende alleenstaande ouders en voor gezinnen met een laag inkomen uit arbeid en aan meer flexibele, kwaliteitsvolle en betaalbare kinderopvang.”

De sociale partners vragen de nieuwe Vlaamse Regering snel werk te maken van een aantal arbeidsmarkthervormingen. De Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties bundelden een twintigtal voorstellen in het onderling Akkoord ‘Iedereen aan boord’. Dit plan wil de krapte en de mismatches op de arbeidsmarkt zoveel mogelijk wegwerken en niet alleen iedereen aan boord krijgen, maar ook duurzaam aan boord houden.

Iedereen aan het werk

Op de eerste plaats willen de sociale partners het activeringsbeleid verbreden en versterken. Dat betekent dat er o.a. meer inspanningen moeten gebeuren om personen met een migratieachtergrond, maar ook 55-plussers, kortgeschoolden en personen met een arbeidshandicap te begeleiden naar werk. Bijzondere aandacht gaat naar personen met migratieachtergrond. Voor deze groep formuleert “Iedereen aan boord” zestig verschillende acties. Een RSZ-doelgroepkorting voor langdurig werkzoekenden in plaats van de huidige premie moet werkgevers overtuigen hen sneller een job aan te bieden.

Daarnaast ligt de uitdaging in het activeren van een grote groep personen die momenteel niet aan het werk is en geen werk zoekt. Met een plan potentiële arbeidsreserve willen de sociale partners o.a. deze groep van ruim 113.000 mensen maximaal ondersteunen in hun opstap of terugkeer naar werk.

Werken moet ook meer lonen. Daarom willen de sociale partners onderzoeken of en onder welke modaliteiten een Vlaamse jobstimulans voor lagere inkomens en een uitbreiding van het groeipakket voor éénoudergezinnen of gezinnen met een laag inkomen uit arbeid antwoorden zouden kunnen zijn. Betaalbare en flexibele kinderopvang moet ervoor zorgen dat het hebben van een gezin werken niet in de weg staat.

Het is belangrijk dat iedereen die aan het werk is, ook aan het werk kan blijven. Daarom vragen de sociale partners extra aandacht voor 55- en 60-plussers. Als ontslag dreigt, moeten we er met een preventief retentiebeleid en creatieve formules zoals doorstarttrajecten en transitiepools in slagen om deze ervaren werknemers aan boord te houden.

Iedereen levenslang leren en ontwikkelen

Voor levenslang leren doet Vlaanderen het minder goed dan de buur- en voorbeeldlanden. Levenslang leren moet een topprioriteit worden voor de ministers van Onderwijs en Werk. We moeten een leercultuur ontwikkelen, duale trajecten van leren en werken voor jongeren én volwassen mogelijk maken en inzetten op hoger onderwijs dat de deuren wijd openzet voor (werkende) volwassenen met aantrekkelijke en relevante opleidingen. De sociale partners pleiten voor een verhoogde enveloppe voor het Vlaams opleidingsverlof, zodat opleiding en vorming nog aantrekkelijker worden. Alle opleidingsincentives moeten worden geëvalueerd. Met een digitaal loopbaanondersteuningspakket moet iedereen snel zicht krijgen op de opleidingen en steunmaatregelen die er zijn. Er is ook nood aan het verbeteren van de coördinatie en de regie van het aanbod, de opleidingsmaatregelen en -budgetten voor werkenden, deeltijds werkenden, werkzoekenden en ondernemers en van de afstemming op de noden van de arbeidsmarkt.

De Vlaamse sociale partners willen verder gaan met hun actieplan digitalisering. Iedereen moet de kans krijgen om volwaardig deel uit te maken van de digitale samenleving. De Vlaamse overheid heeft hier een voorbeeld- en voortrekkersrol.

Sterk sociaal overleg

De nieuwe Vlaamse Regering staat niet alleen voor deze uitdagingen. De Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties willen mee het voortouw nemen om de nodige veranderingen te versnellen en in goede banen te leiden. Als vertegenwoordigers van meer dan 150.000 Vlaamse bedrijven en organisaties, zelfstandigen, en 2 miljoen werknemers, werkzoekenden en hun gezinnen willen ze ook rond andere thema’s in dialoog met de Vlaamse Regering voor meer welvaart, duurzaamheid en welzijn voor iedereen zorgen. Daarom hebben ze ook een prioriteitennota opgesteld voor de komende legislatuur.

Bron: SERV